جلوه های نور صفحه 6

در ارتباط با طهارت و تزکیه نفس لازم است ، تا امیال و هواهای بازدارنده آسمان ذهن را فرا نگیرد و اندیشه را یارای عروج به آشیانه انس حاصل آید ، که اگر نه این گونه باشد در خود فرو می ریزیم و دیر یا زود طومار زندگی ما در خلاصه ای از ناباوریها و ناشگونیها در هم می پیچد ، و از آن همه نورانیت و خلوص که در کمال آدمی است بی بهره می مانیم .

فهم این مهم بر عارف و عامی الزامی است که اصولا شناخت هر شی ء در احاطه به ابعاد مختلفه آن است و این احاطه بر ذات لایزال الهی امکان ندارد چه هر آنچه که به احاطه در آید و یا دوئیّت پذیرد ، بنا به محدودیت نمی تواند خدا باشد . لذا در عروج به شناخت توحیدی باید از صفای باطن و از ذکر و تقوی مدد گرفت ، چه مقدّم بر این جهش ها ، ایمان به واجب الوجود مطلق قرار دارد ، منزّهی که در محدوده زمان و مکان و اندیشه نمی گنجد ، یکتا خدائی که اگر اراده فرماید ، بر قلب مؤ من تجلّی می نماید ، قلبی سلیم در سعه ای از بی انتهائی و رمزی در خداشناسی ، در این حالت آدمی خود را در واقعیت می یابد که هیچ است و همه هر چه هست از اوست ، جلّ جلاله .

در کلّیتی به این وضوح ، آن که خدا را در سُویدای جان دارد ، باید هر چه بیشتر و بهتر با توکّل به او خود را از مهالک دور

نماید ، با یاد او در عبادت ، با یاد او در اطاعت و ایثار و با یاد و ذکر او در تفکّر و تعقّل جان خود را صفا و صیقل بخشد ، آئینه جهان نمائی که آدمی ، با آن همه دیدن ها ، همه او را می بیند ، و در کمالی از ذکر ، که کمالِ انقطاعِ از جز اوست ، همانند آن کشتی شکسته در حال غرق ، که جز خدا نمی بیند و جز او نمی گوید ، و همانند صاحبان قلب سلیم که با گفتن هر یا اللّه تفسیر کاملی از سوره مبارکه توحید را در توجه دارند با تاءییدی از اعمال صالح که :

(کلمه پاک و پاکیزه به سوی خدا بالا می رود و عمل صالح آن را بالا می برد) .

س ه 8/4/62

مرگ و زندگی

وقتی کودکی متولّد می شود ، وقتی شاخه ای شکوفه می زند ، وقتی قطره ای فرو می چکد ، وقتی موجی به ساحل ضربه می زند ، همه نکته های هدایت است که سخن از خالقی پرقدرت و معبودی پرعظمت دارد .

و در آن هنگام که عزیزی را از دست می دهیم در اندیشیدن و بیشتر اندیشیدن قرار می گیریم تا مگر به خود آئیم و زیانکارانِ سرگردان که اعمال و رفتاری خود باورانه دارند ، پایانه زندگی را نابودی می انگارند و در شدائد و محرومیّت ها انتحار را چاره کار می دانند ، و نیز آن هنگام که زندگی را بر وفق مراد یابند با غرقِ در مال و مقام و شهوات ، تیشه به ریشه خود می زنند؛ آنها گرسنگانی

اند که سیر نمی شوند و تشنگانی اند که هرگز عطشِ آنها فرو نمی نشیند .