جلوه های نور صفحه 81

انسان های باشکوه را در نخلستانهای دور بنگریم که در تعالیِ زمزمه های خود ، با گرمیِ اشک نوازش می شوند ، و بر خاکْ افتادگان مرگ را بنگریم که در تلاقیِ

پایانی زندگی با مرگ ، با قطره اشکی خلاصه می شوند در خلاصه ای که بیانگر این همه معناست که :

س ه 25/3/65

چرا

چرا انسان ها این گونه اند ؟ چرا گاهی انسانی این همه در طهارت ، تقوی ، پاکدامنی است ! و آن دگر آن همه بی تقوی ، تاریک ، و ظلمانی ! ؟

چرا همه نباید پاکی ها را که این همه زیباست دوست بدارند ؟ و به این همه خوبی ها پذیرشِ باطنی داشته باشند ؟ چرا گروهی فریب می دهند ؟ نفاق می کنند ؟ و چرا ؟ و نقطه اصلی این همه انحرافات از کجاست ؟ و از آن طرف ، نقطه اصلی صلاح و رستگاری ها ؟

آیا فقر و غِنا مبنائی برای هر یک از این دو می باشد ؟

و آیا دانش و فرهنگ در آن دو مدخلیّتی دارد ؟ آیا اصل دیگری را در آن دو تاءثیری است ؟ اکنون بر کشتیِ زمان فرا آئیم ، و بر بادبانِ آن نظاره کنیم ، با سخن هائی که دارد ، قرون و اعصار را در نوردیم به گونه ای که از شُرور نفس و شیطنت ها بر کنار باشیم . در آنجا ، بر فراز برج اندیشه ، پیرامون را بنگریم ، و بر خود که چگونه بودن را می خواهیم ، اگر دیار نیکی ها و زیبائی ها را بر آن بلندا شویم ، و از هر راهی نزدیکتر ، بر قلّه آن صعود نمائیم ، و بنگریم که انسان ها از چه مزایا می پذیرند ، و بر چه هدف به اوج می روند ، و

بر خلاصه ترین کلام آن چنگ زنیم و آن را زیب جان سازیم و بر آن استقامت ورزیم تا هدایتشان نمائیم ) .

تعالی در این حد ، حدّی به کمال در محضر پروردگار ، و حدِّ اسلام و تسلیم است . آنجا که دیگر چرا گفتن ها ذبح می شود ، چه آدمی راضی به رضای الهی است و ناظر به مشیت او . آنجا دیگر خودخواهی ها ذبح می شود ، چه می بیند که ، همه هر چه هست از اوست ، و آنجا دیگر ، تعلّقات ذبح می شود ، چه فهم به آن حدّ می رسد که درک می نماید همه از خداوند تعالی است و انسان معلّقی متعلّق است ، و مخلوقی است از خالق ، و آرام آرام به زیبائیِ سکوتی از فریاد می رسد ، که به هر جا می نگرد همه عبرت است .