اسلام شناسی و پاسخ به شبهات: دفاع از اسلام و پیامبر صلی الله علیه واله صفحه 28

1- 49. سوره بقره، آیه 62.

پلورالیسم در عرصه معرفت شناسی

در این اطلاق، وحدت دین در واقع حفظ شده و تعدّد آن معلول برداشت های گوناگون پیامبران الهی دانسته شده است. و به تعبیر دیگر: تعدّد آن معلول برداشت پیامبران نبوده بلکه خداوند آن ها را طبق قابلیت های بشر، مختلف قرار داده است.

طبق این معنا، واقع غیر از آن چیزی است که نزد ما است، و هرگز دست نخورده و به ما نمی رسد، بلکه آنچه را که حس وارد دستگاه ادراک می کند با یک رشته قالب های پیش ساخته ذهنی قالب گیری شده و رنگ آمیزی می شود و لذا انسان هیچ گاه به واقع آنچه که هست نمی رسد.

طبعاً این حکم از دیدگاه صاحبان این نظریه در مورد انبیا نیز جاری است، آنان دریافت های خود را از شهود مطلق با تأثّر از عوامل چهارگانه بیان می کنند، و قهراً دریافت هر یک غیر از دریافت دیگری خواهد بود و از این طریق تعدّد دین و کثرت پدید می آید و لذا لباس حق و باطل بر اندام هیچ کدام پوشیده نمی شود. این نتیجه تفسیر پلورالیسم در عرصه معرفت شناسی است، که معتقدان به آن به این تفسیر تصریح می کنند.

رویکردها و نگرش های متفاوت

رویکردها و نگرش های متفاوت

در کثرت گرایی دینی و معرفتی، رویکردها و نگرش های گوناگونی وجود دارد:

1 - رویکرد تبادل نظر و گفت و گوی بین ادیان

برای این رویکرد چند گونه تفسیر شده است:

الف) آن که متدینان با روش عقلی و منطقی باید به بررسی اصول دینی تمام ادیان بپردازند و با ضوابط عقلایی به سایر ادیان گوش فرا دهند تا به دین صحیح تر نایل آیند.

این رویکرد از نظر قرآن پذیرفته شده است: