تمثیلات قرآن‌ صفحه 148

خود می‌کشد و به سوی بی‌نهایت پیش می‌برد.

عددی است، که هر کس، چه ریاضیدان و چه بی‌سواد، درک عظمت آن را می‌کند و به گستردگی و ابهتش آشنا می‌شود.

آری علم خدا از این هم بالاتر است، علمی است نامحدود و بی‌نهایت. علمی است که قلمرو آن سرتاسر جهان هستی است و گذشته و آینده تاریخ، عالم و همه اسرار و رموز و حقایق را در بر می‌گیرد. «1»

سیّد قطب در تفسیر این آیه چنین می‌گوید:

« [این آیه علم محدود بشری را در مقایسه با علم نامحدود و نامتناهی الهی به تصویر کشیده و با ارائه مثالی محسوس که از خصائص تعابیر قرآنی در تصویرگرائی اشیاء است آن را به محدوده فکر ناقص بشر نزدیک ساخته است.

... دریا بیشترین و گسترده‌ترین چیزی است که بشر آن را می‌شناسد، همچنین بشر هر چه را که می‌خواهد بنگارد، از مرکّب بهره می‌جوید و بوسیله آن تمامی علوم خود را- که به گمان خود فراوان است!- به رشته تحریر در می‌آورد.

قرآن، دریا را با گستردگی و ژرفایش برای ایشان چون مرکّبی ترسیم نموده است، که بخواهند تا با آن کلمات الهی را که نشانگر علم الهی است به رشته تحریر درآورند، اما این دریا تمامی می‌پذیرد، حال آنکه هنوز کلمات الهی تمامی نپذیرفته است. سپس از دریای دیگری کمک می‌گیرند، امّا آن نیز به همین سرنوشت گرفتار می‌شود، سپس دریای دیگر و ... و کلمات الهی هنوز در انتظار مرکبهایی است که آن را رقم زند.

و این چنین با ارائه تصویری محسوس و حرکتی پویا، معنای غیر محدود را به اندیشه‌های محدود بشری نزدیک می‌نماید.

اساسا معانی کلّی و مجرّد تا زمانی که بصورت محسوس و ملموس ارائه نگردیده، برای

(1). تفسیر نمونه، ج 12، ص 574 و 575. با تلخیص.