تمثیلات قرآن‌ صفحه 159

بدهد؛ در دریائی پر طوفان که آن را موجی ویرانگر فرا بگیرد بالای آن موج ویرانگری سوار شود، و در بالای آن ابرهای سیاه متراکم انباشته گردد، ظلمات یکی پس از دیگری روی هم فرا رسد، هر گاه دستش را نزدیک چشم بیاورد نتواند آن را ببیند.» «1»

3- حالت سقوط و سرنوشت دردناک مشرکین‌

وَ مَنْ یُشْرِکْ بِاللَّهِ فَکَأَنَّما خَرَّ مِنَ السَّماءِ فَتَخْطَفُهُ الطَّیْرُ أَوْ تَهْوِی بِهِ الرِّیحُ فِی مَکانٍ سَحِیقٍ «2» این آیه ترسیم بسیار گویا و زنده‌ای از وضع حال مشرکان و سقوط و بدبختی و نابودی آنها داشته و می‌گوید:

«کسی که شریک برای خدا قرار دهد گوئی از آسمان به زمین سقوط کرده و در این میان پرندگان (مردار خوار) او را در وسط زمین و آسمان می‌ربایند (و هر قطعه از گوشت او در منقار پرنده مرده‌خواری می‌افتد) و یا (اگر از چنگال آنها به سلامت بگذرد) تندباد او را به مکان دوری پرتاب می‌کند.»

در حقیقت آسمان، کنایه از «توحید» است و شرک سبب سقوط از این آسمان می‌گردد، طبیعی است در این آسمان ستارگان می‌درخشند و ماه و خورشید می‌تابند و خوشا به حال کسی که اگر در این آسمان همچون آفتاب و ماه نیست لااقل همانند ستاره درخشانی است، امّا هنگامی که انسان از این علوّ و رفعت سقوط کند گرفتار یکی از دو سرنوشت دردناک می‌شود: یا در وسط راه قبل از آنکه به زمین سقوط کند طعمه پرندگان لاشخور می‌گردد.

و به تعبیر دیگر، با از دست دادن این پایگاه مطمئن در چنگال هوا و هوسهای سرکش گرفتار می‌شود که هر یک از آنها بخشی از هستی او را می‌ربایند و نابود می‌کنند.

و یا اگر از دست آنها جان به سلامت ببرد، به دست طوفان مرگباری می‌افتد که او را در

(1). تصویر فنی در قرآن، ص 347. با تصرف اندک.

(2). حج/ 31.