تمثیلات قرآن‌ صفحه 160

گوشه‌ای دور دست آنچنان بر زمین می‌کوبد که بدنش متلاشی و هر ذرّه‌ای از آن به نقطه‌ای پرتاب می‌شود و این طوفان گویا کنایه از شیطان است که در کمین نشسته! مسلما کسی که از آسمان سقوط می‌کند قدرت تصمیم‌گیری را از دست می‌دهد و با سرعت و شتابی که هر لحظه فزونی می‌گیرد به سوی نیستی پیش می‌رود و سرانجام محو و نابود می‌گردد.

آری، کسی که پایگاه آسمان توحید را از دست داد دیگر نمی‌تواند زمام سرنوشت خود را به دست گیرد و هر چه در این مسیر جلوتر می‌رود شتابش در سقوط فزونی می‌یابد و سرانجام تمام سرمایه‌های انسانی خود را از دست خواهد داد. «1»

4- حالت تحیّر و سرگردانی منافقین‌

قرآن کریم حالات منافقین را با ارائه مثالهای دقیق و گویا، چنین مجسّم می‌نماید و می‌فرماید:

«آنها (منافقان) همانند کسی هستند که آتشی افروخته (تا در بیابان تاریک راه خود را پیدا کند) ولی هنگامی که آتش اطراف خود را روشن ساخت، خداوند (طوفانی می‌فرستد و) آن را خاموش می‌کند، و در تاریکی وحشتناکی که چشم کار نمی‌کند آنها را رها می‌سازد.

- آنها کر، گنگ و کورند بنابراین از راه خطا باز نمی‌گردند!- یا همچون بارانی که در شب تاریک، توأم با رعد و برق و صاعقه (بر سر رهگذرانی) ببارد، آنها از ترس مرگ انگشت در گوش خود می‌گذارند تا صدای صاعقه را نشنوند و خداوند به کافران احاطه دارد (و در قبضه قدرت او هستند).

- روشنائی خیره کننده برق، نزدیک است چشم آنها را برباید. هر لحظه‌ای که برق جستن می‌کند (صفحه بیابان را) برای آنها روشن می‌سازد (چند قدمی) در پرتو آن راه می‌روند و

(1). تفسیر نمونه، ج 14، ص 95 و 96. و بنگرید به: تفسیر فی ظلال القرآن، ج 4، ص 2421.