تمثیلات قرآن‌ صفحه 203

برای بالا بردن ارزش انسان است که انسان نباید غایت آمال و منتهای آرزوی خود را امور مادّی و آنچه از شئون امور مادّی است قرار دهد، مادّیات دنیا ارزش این را ندارد که هدف اعلی باشد. این جهت ربطی ندارد به اینکه ما دنیا را در ذات خودش شر و زشت بدانیم.

آنچه قرآن آن را مذموم می‌شمارد علاقه به معنی بسته بودن و دلخوش بودن و قانع بودن و رضایت دادن به امور مادّی و دنیوی است. فرق است بین علاقه به مال و فرزند و سایر شئون زندگی دنیائی، و بین قانع بودن و رضایت دادن و غایت آمال قرار دادن اینها.

پیامبران نیامده‌اند میلها و عواطف آدمی را از بین ببرند و سرچشمه آنها را بخشکانند، بلکه آنها آمده‌اند دنیا و مادّیات را از صورت کمال مطلوب خارج نمایند و خدا و آخرت را به عنوان کمال مطلوب عرضه نمایند. در حقیقت انبیاء می‌خواهند نگذارند که دنیا و مادّیات از جایگاه طبیعی خود، یعنی مورد رغبت و میل و عاطفه بودن، که جایگاهی طبیعی است و نوعی پیوند طبیعی میان انسان و اشیاء است خارج شده، نقل مکان دهد و در آن جایگاه مقدّس که قلب نامیده می‌شود و هسته مرکزی وجود انسانیّت و ظرفیّت انسانی او است، کانون کشش او به سوی لایتناهی است بنشیند و بالطبع مانع پرواز انسان به سوی کمال لایتناهی گردد.» «1»

علی علیه السّلام یکی از رسالتهای مهمّ انبیاء را تبیین حقیقت دنیا و بازداشتن مردم از دنیا پرستی دانسته و در این راه نقش مهمّ مثالها را یادآور شده‌اند و می‌فرمایند:

«و بعث الی الجن و الانس رسله، لیکشفوا لهم عن غطائها و لیحذروهم من ضرائها و لیضربوا لهم امثالها و لیبصروهم عیوبها ...» «2»

«و پیامبران خود را به هدایت جن و انس فرستاد تا دنیا را آنگونه که هست بشناسانند و

(1). بیست گفتار، ص 170- 162، با تلخیص. و بنگرید به: الامثال فی القرآن الکریم، محمّد جابر فیاض، ص 314 و 315.

(2). نهج البلاغه، خطبه 183.