تمثیلات قرآن‌ صفحه 90

که قرآن کریم، از طریق آنها در صدد پایه گذاری یک بنیاد اعتقادی و ایمانی راسخ و زوال ناپذیر در مخاطبین خود می‌باشد. و مراد از «آثار» جنبه‌های عملی و عینی است که در روابط فردی و اجتماعی انسان نمود می‌یابد.

لذا اهداف و آثار تمثیلات قرآنی ارتباط وثیقی با یکدیگر داشته و گاه ممکن است یک مثال قرآنی در آن واحد متضمّن چندین هدف تربیتی مختلف بوده و در همان حال از خود آثار تربیتی متعددی بجای گذارد، که این امر با توجّه به ذو ابعاد بودن آیات قرآنی جای شگفتی و تعجب نخواهد داشت.

مهمترین اهداف تربیتی تمثیلات قرآنی عبارتند از:

1- توجّه دادن به ارزشها و مکارم اخلاقی و بر حذر داشتن از زشتیها و پلشتیها

اشاره

از جمله اهداف مهمّ و ارزشمند تمثیلات قرآنی توجّه دادن به ارزشها و ضد ارزشها و رهنمون ساختن آدمی، به ارزشهای والای اخلاقی و انسانی و بازداشتن وی از زشتیها و پلشتیها است.

با یک بررسی اجمالی می‌توان دریافت که محور اصلی تمثیلات و تشبیهات قرآن کریم را تبیین فضایل و رذائل اخلاقی تشکیل می‌دهد، و هر یک از مثالهای قرآن، در اصل برای به تصویر کشیدن یکی از فضائل اخلاقی به منظور زیبا دادن آن در منظر عموم و ترغیب و تشویق مردم بدان و در مجموع بپا داشتن شعائر اخلاقی و انسانی در جامعه، و یا ترسیم یکی از رذائل اخلاقی به منظور زشت جلوه دادن آن در دیدگان، و تحذیر و بازداشتن مردم از آن و در نهایت پاک نمودن صحنه جامعه از لوث زشتیها و پلیدیها است.

بدین ترتیب، مثالهای قرآن کریم را می‌توان یکی از معیارهای سنجش خوبیها از بدیها و ارزشها از ضد ارزشها قلمداد نمود.