- چند یادآوری لازم 1
- 1- پشتوانهای برای اصول اخلاق 4
- اشاره 4
- بخش اوّل: دین 4
- 1 نقش دین در زندگی انسانها 4
- 2- تکیهگاه برای مبارزه با حوادث سخت زندگی 5
- 3- مبارزه با خلاء ایدئولوژیکی 6
- 4- کمک به پیشرفت علم و دانش 7
- 5- مبارزه با تبعیضات 9
- اشاره 11
- 2 ریشههای حس مذهبی 11
- امواج ضدّ مذهبی در قرون اخیر 12
- 3 دین در برابر مکاتب فلسفی 16
- 4 مذهب و آزادیهای فردی 18
- بخش دوّم: اصول اصلی اسلام 21
- اشاره 21
- 1 خداشناسی 21
- راههای خداشناسی 22
- خداشناسی در قرآن 28
- بی خدایی وجود ندارد 29
- صفات خدا 30
- توحید زیر بنای تعلیمات دینی 32
- اشاره 33
- 2 معاد رستاخیز 33
- انسان و آزادی اراده 33
- قوانین علمی و رستاخیز 35
- ایمان به رستاخیز و تربیت انسان 36
- استقلال و بقای روح 37
- عصمت پیامبران 40
- 3 نبوّت 40
- اشاره 40
- هدف پیامبران 40
- اثبات نبوت 41
- عدم تحریف قرآن 43
- محتوای دعوت اسلام 44
- اسلام آخرین دین آسمانی 45
- جانشینان پیامبر صلی الله علیه و آله 48
- وظایف و شرایط امام علیه السلام 51
- بخش سوّم: دستورات و مقررات اسلام 52
- 1 عبادتها و نیایشها 54
- اشاره 54
- نماز 56
- حج 57
- روزه 57
- 2 رابطه انسانها با یکدیگر 59
- اشاره 59
- روابط مسلمانان با سایر ملل 60
- اسلام و نظارت همگانی 61
- اشاره 63
- زکات 63
- 3 اقتصاد اسلامی 63
- خمس 64
- وقف و اموال عمومی 64
- انفاق 64
- احیا و حیازت 65
- گردش ثروت 65
- مالکیّت در اسلام 65
- مالکیّت شخصی و کار 65
- رباخواری 65
- قرض الحسنه 66
- اقسام ربا 66
- اشاره 67
- 4 جهاد و دفاع در اسلام 67
- روح صلحطلبی با جنگهای تحمیلی مخالف نیست 68
- جهاد در راه خدا و اهداف آن 70
- 1- دفاع از آیین حق و موجودیّت آن 70
- 2- درگیری با عوامل مزاحم 72
- 3- مبارزه با ظلم و فساد 72
- آمادگی برای جهاد 73
- رعایت اصول انسانی در برابر دشمن 74
- اشاره 77
- 5 قضاوت و دادرسی و قوانین جزا در اسلام 77
- قوانین جزائی 80
فسادی در روی زمین، به قتل برساند چنان است که گویی همه مردم را کشته و هرکس انسانی را از مرگ رهایی بخشد چنان است که گویی همه مردم را زنده کرده است». «1»
شکّی نیست که با توجّه به همبستگی افراد و اعضای پیکر جامعه انسانی، فقدان یک فرد، روی همه اجتماع اثر میگذارد و «فرد به این صورت، عین اجتماع» میشود.
پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله فرمود:
«افراد با ایمان همچون اعضای یک پیکرند، هنگامی که عضوی از آن به درد آمد، تمامی اعضا به خاطر آن ناراحت میشوند».
سخنور نامی «سعدی شیرازی» در شعر معروفش از همین حدیث نبوی الهام گرفته است:
بنی آدم اعضای یکدیگرند که در آفرینش زیک گوهرند
چه عضوی بدرد آورد روزگار دگر عضوها را نماند قرار
همان طور که میدانیم در اسلام «مسأله نژاد، رنگ پوست بدن و منطقه جغرافیایی مطرح نبوده، و همه جوامع انسانی» بر اساس یک همبستگی معنوی و ایدئولوژی مشترک (ایمان به خدا و پیامبران الهی و توجّه به عمل صالح) میتوانند کشور واحدی را در سراسر کره زمین به وجود آوردند به گونهای که مرزهای نژادی و جغرافیایی در آن محو گردیده و همه انسانها دارای یک قانون، یک حکومت و یک برنامه باشند.
***
روابط مسلمانان با سایر ملل
در این جا نیز اسلام دستورهای دو جانبهای دارد: از یکسو: برای حفظ استقلال و اصالت جامعه اسلامی ترتیبی اتخاذنموده که از هضم شدن مسلمانان در جوامع غیر اسلامی و یا نفوذدیگران در شئون حیاتی آنها مصون بمانند، و به همین جهت بهمسلمانان دستور میدهد که غیر مسلمانان را تکیهگاه و محرم اسرارخودتان قرار ندهید:
«لَاتَتَّخِذُوا بِطَانَةً مِّنْ دُونِکُمْ لَایَأْلُونَکُمْ خَبَالًا؛ اسرارتان را در اختیار بیگانگان نگذارید چرا آنها از هر شر و فسادی درباره شما فرو گذاری نخواهند کرد! «1»
و نیز دستور میدهد با آنها که از در دشمنی در آمدهاند طرح دوستی نریزید، مگر اینکه در وضع خود تجدیدنظر کرده و دست از خصومت باز دارند.
قرآن مجید میفرماید:
«لَّاتَجِدُ قَوْماً یُؤمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ یُوَآدُّونَ مَنْ حَآدَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ» «هرگز نمیبینی کسانی که ایمان به خدا و روز رستاخیز دارند طرح دوستی با دشمنان خدا و پیامبر بریزند».
«2» از سوی دیگر: برای اینکه جوامع اسلامی بتوانند به صورت «یک واحد پر قدرت و فعّال جهانی» زندگی کنند و از جنبههای مثبت دیگران با احترام متقابل و شرایط صحیح بهره ببرند، اجازه میدهد که با همه «اهل