حجاز درصدر اسلام صفحه 1

فصل اول: اهمیت حجاز درصدر اسلام

اشاره

حجاز را در تاریخ اسلام و دولت اسلامی، مکانتی ممتاز است. در حجاز بود که اسلام ظهورکرد و ارکان دولتش استواری گرفت و حکومتش استقرار یافت. رسول‌اللّه (ص) همه عمر خود را در آنجا سپری ساخت. پنجاه سال در مکه و باقی را در مدینه. در مکه نخستین‌بار وحی بر او نازل شد و دعوت به دین اسلام آغاز گردید. آنگاه به مدینه مهاجرت کرد و مدینه مرکز دولت اسلامی و خاستگاه مسلمانان گردید و دولت اسلامی از آنجا آغاز شد و روی به گسترش نهاد و حجاز و بخش بزرگی از جزیرةالعرب را دربرگرفت. کعبه قبله پیروان اسلام در حجاز است که مسلمانان از سراسر زمین، هر روز چند بار روی به سوی آن کنند و نماز به جای آورند. همچنین شهر مکه که هر سال مسلمانان از دور و نزدیک به آهنگ حج، به آنجا رهسپار می‌شوند، شهری است در حجاز. و نیز مدینه که مرقد رسول‌اللّه (ص) و همه آثار و نشانه‌هایصدر اسلام را دربردارد، در آن سرزمین است. هر چند شماری از عربهای بیرون از حجاز در سالهای نخستین، به اسلام گرویدند و رسول‌اللّه (ص) با بسیاری از قبایل خارج از حجاز رابطه برقرار نمود ولی قدرت سیاسی و دینی اسلام بعد از فتح مکه؛ یعنی در سه سال پایانی زندگی آن حضرت، از حجاز پای بیرون نهاد. حتی در دوره‌ای که دولت اسلامی گسترش یافت و همه جزیرةالعرب را دربرگرفت، حجاز همچنان پایگاه اصلی اسلام بود، زیرا اصحاب نخستین پیامبر، در آنجا می‌زیستند.

اینان بیش از دیگر مردم، با مبادی و روح اسلام آشنایی داشتند و چونان چراغی تابناک راه مردم را روشن می‌کردند و آنان را به اسلام و معارف آن، راه می‌نمودند. همچنین سپاهی که پیامبر (ص) در نگهداری و گسترش دولت اسلامی بر آن متکی بود، از حجاز