حجاز درصدر اسلام صفحه 201

اما خَیْف النَّعَم، در آنجا منبری است. مردمش از غاضره و خُزاعه و مردمی دیگر هستند. در آنجا نخلستانها و مزارع است آبش جاری و بسیار است.

بئر معاویه میان عُسْفان و مکه است. منسوب است به ابوعبیدالله بن معاویه وزیر مهدی عباسی. مهدی هنگامی که او را به وزارت طلبید، این موضع را به او داد و به نام او نامیده شد.

کَدِید

میان عُسْفان و امَجّ، کدید واقع شده. «(1)» در فاصله چهل و دو میلی مکه، هشت میل بعد از عین خَلْص به طرف مکه و در سمت راست راه. بنی‌المُلَوّح که طایفه‌ای از بنی‌لَیْث هستند در آنجا زندگی می‌کنند.

کَدِید آب چشمه‌ای است جاری و بر آن نخلهای بسیار از آنِ ابن محرز مکّی. از امَجّ تا روضه چهار میل است و از روضه تا کَدِید دو میل و از کَدِید تا عُسْفان شش میل. میان قُدَیْد و کَدِید شانزده میل فاصله است و کَدِید به مکه نزدیکتر است.

در سی میلی کَدِید کوه سعد است و در نزد آن قصر و چند منزل است و بازاری و آبی شیرین. جاده فَیْد به مدینه از آنجا می‌گذرد.

بَشَمی وادیی است در تِهامه که بَشائم در آن می‌ریزد. ابن الاعرابی گوید: بَشَمی وادیی است که سیلاب آن در عُسْفان یا در امَج می‌ریزد. آنجا را به سبب وفور درخت بشام در آنجا بدین نام خوانده‌اند. (بشام نام درختی است خوشبوی که از چوبش مسواک سازند و با برگش موی را سیاه کنند)

در جانب چپ عُسفان، شَراء است. کوهی است شامخ و عُسْفان در پایین آن است.

مسکن بوزینگان است. در آن نبع و شوحط روید. از آن بنی‌لیث و بنی‌ظفر از سلیم است. در آنجا گردنه‌ای است به نام خریطه. گریوه‌ای در بلندی. خریطه از سنگی سخت است و بر آن