انوار حسینی صفحه 6

در روايتي از پيامبر اكرم صلي الله عليه و اله آمده است:

كُلُّكُمْ راع وَكُلُّكُمْ مَسئولٌ عَنْ رَعيَّتِه؛()همگان سرپرستيد وهمگان در خصوص كساني‌كه سرپرستي آنان را بر عهده داريد مسئوليد.

بايد به خويش بباورانيم كه نسبت به همديگر مسئوليت داريم وفقط گليم خود را از آب كشيدن كافي نيست. فقهاي بزرگوار ما مي‌گويند: اگر مؤمن ومسلماني از دنيا رفت، مسلمانان بايد به عنوان واجب كفايي او را تجهيز كنند هر چند به غسل وكفن وحنوط جزئي باشد، بر او نماز بخوانند واو را به خاك بسپارند. اگر كسي اين امور را به عهده گرفت وانجام داد، اين واجب از ديگران ساقط مي‌شود، ولي اگر كسي پا پيش ننهد تجهيز او بر همگان واجب است واز دوش هيچ يك ساقط نمي‌شود. در اين صورت از فرزندان وبستگان نزديك ميت گرفته تا دشمنان وكساني‌كه با او اختلاف داشتند، همگان مشمول اين حكم مي‌باشند ودر برابر آن مسئولند. اگر بستگان آن شخص از مراسم كفن ودفن او سر باز زنند، حتي بيگانگاني كه چه بسا با او اختلاف ونزاع داشته‌اند شرعاً موظفند پا پيش نهند وامور مربوط به ميت را انجام دهند. اين بيگانگان در روز قيامت نمي‌توانند بگويند: بستگان ونزديكانِ اين ميت او را وانهادند، ما بايد او را تجهيز مي‌كرديم؟! چنين عذري نزد خدا پذيرفته نيست. پس اگر در مقابل اموات از مسلمانان اينگونه مسئول هستيم، به طريق أولي در مقابل زندگان آنان نيز مسئوليم. همگي نسبت به هدايت افراد مسئوليم وحق نداريم از كنارِ كژي‌ها ونادرستي‌ها بي‌اعتنا رد شويم.

امر به معروف ونهي از منكر

حضرت سيدالشهدا عليه السلام فرمودند:

أريد أن آمر بالمعروف وأنهي عن المنكر؛() برآنم كه به نيكي‌ها فرا خوانم واز بدي‌ها باز دارم.

حضرت هدف قيام خود را امر به معروف ونهي از منكر قرار دادند واين نشان از اهميت اين دو واجب دارد. انسان هنگام امر به معروف بايد در تحصيل مقدمات عقلي وشرعيِ آن كار خير نيز بكوشد وهمه نيروهاي خود را در اين مهم به كار گيرد.

درست است كه اگر جمعي از مؤمنان ومسلمانان نسبت به اجراي اين دو فريضه همت كنند تكليف از بقيه ساقط است، اما چه كسي مي‌تواند بگويد امروزه در تمام نقاط زمين عده‌اي وجود دارند كه نسبت به اجراي اين دو فريضه الهي اقدام مي‌كنند به طوري كه تكليف از ديگران ساقط شده است. گمان نمي‌رود در هيچ يك از بلاد اسلام يا كفر، اين مطلب حتي در يك شهر تحقق يافته باشد. كسي‌كه اقدام او كفايت تام كند وتكليف را از ديگران يكسره ساقط كند وجود ندارد. بسياري از مردم از معارف اسلام، واجبات ومحرمات آن ناآگاهند. واجبات دين منحصر در نماز، روزه، حج ومانند آن نيست. قرآن صريحاً مي‌گويد كه در روز قيامت پيامبر اكرم صلي الله عليه و اله از مهجوريت قرآن نزد خدا شكايت خواهد برد:

وَقَالَ الرَّسُولُ يا رَبِّ إِنَّ قَوْمِي اتَّخَذُوا هَذَا الْقُرْءَانَ مَهْجُورًا؛() پيامبر گويد: پروردگارا، قوم من قرآن را رها كردند.

بي‌شك رها نكردن قرآن فقط به اين نيست كه نماز خوانده شود وروزه گرفته شود وحج گزارده شود؛ بلكه رها نكردن قرآن واداي حق آن ورعايت حريم والاي آن معنايي بس فراتر دارد. بسيارند مردماني كه همين احكام ظاهري را كه در كتاب‌هاي مختلف ومتعدد وجود دارد نمي‌دانند. بايد امر به معروف ونهي از منكر را البته با شروط آن به جاي آورد واحكام اسلامي را به مردم آموخت. اگر امام حسين عليه السلام خون دل شان را پاي اسلام واحكام آن دادند، ما بايد دست كم از صحبت كردن وياد دادن احكام اسلام ورنجاندنِ زبان مان در اين راه فروگذاري نكنيم ومسائل مورد نياز مردم را به آنان ياد دهيم.