- پیشگفتار 1
- اشاره 7
- اشاره ای به تاریخچه تفسیر 9
- تفسیر و تفاسیر 9
- اشاره 9
- تعریف تفسیر 9
- اشاره 11
- نکته ها 11
- روشها و گرایشهای تفسیری 11
- اشاره 13
- سیمای سوره حمد (پرسشگری عاشقانه و امدادخواهی روشنگرانه) 14
- اشاره 14
- اشاره ای به مطالب سوره حمد 15
- اهداف سوره حمد 15
- ویژگی خاصّ سوره حمد 15
- مقدمه 16
- واژه شناسی 16
- توضیح 16
- یاد مهر دوست 16
- نکته های ادبی 17
- نکته ها و اشاره ها 17
- آموزه ها و پیامها 19
- مقدّمه 20
- توضیح 20
- پرسشگری عاشقانه 20
- واژه شناسی 20
- نکته های ادبی 21
- نکته ها و اشاره ها 21
- آموزه ها و پیامها 23
- بازهم یاد مهر دوست 24
- واژه شناسی و نکته های ادبی 24
- نکته ها و اشاره ها 24
- مقدّمه 24
- توضیح 24
- آموزه ها و پیامها 25
- توضیح 26
- یادی از رستاخیز 26
- واژهشناسی 26
- مقدّمه 26
- نکته ها و اشاره ها 27
- آموزه ها و پیامها 28
- توضیح 29
- توحید عبادی و افعالی 29
- مقدّمه 29
- واژه شناسی 29
- نکته ها و اشاره ها 30
- نکته های ادبی 30
- آموزه ها و پیامها 31
- توضیح 32
- هدایت طلبی 32
- مقدّمه 32
- واژه شناسی 32
- نکته ها و اشاره ها 33
- نکته های ادبی 33
- آموزه ها و پیامها 34
- توضیح 35
- واژه شناسی 35
- سه خط اساسی در زندگی بشر 35
- مقدّمه 35
- نکته ها و اشاره ها 36
- آموزه ها و پیامها 37
- اشاره 41
- کلّیّات 42
- اشاره 42
- سیمای سوره حجرات راه کارهای حفظ شخصیّت و برادری و برابری 42
- نام گذاری 42
- اهداف سوره حجرات 43
- ویژگی سوره 43
- به مطالب مهمّ سوره حجرات 43
- مقدّمه 45
- توضیح 45
- ادب در برابر رهبر اسلام 45
- واژه شناسی 46
- شأن نزول 46
- نکته های ادبی 46
- نکته ها و اشاره ها 47
- آموزه ها و پیامها 49
- مقدّمه 49
- شأن نزول 50
- توضیح 50
- واژه شناسی 51
- نکته ها و اشاره ها 52
- آموزه ها و پیامها 53
- واژه شناسی 54
- مقدّمه 54
- توضیح 54
- نکته ها و اشاره ها 55
- نکته های ادبی 55
- توضیح 56
- آموزه ها و پیامها 56
- مقدّمه 56
- واژه شناسی 57
- شأن نزول 57
- نکته ها و اشاره ها 58
- آموزه ها و پیامها 59
- مقدّمه 60
- توضیح 60
- راهکار برخورد با اخبار مشکوک ایمان دوستی و ناپسندی کفر 60
- شأن نزول 61
- واژه شناسی 61
- نکته ها و اشاره ها 62
- آموزه ها و پیامها 63
- مقدّمه 64
- توضیح 64
- واژه شناسی 65
- نکته ها و اشاره ها 66
- آموزه ها و پیامها 68
- توضیح 69
- مقدّمه 69
- راهکار اصلاح اختلافات اجتماعی اعلام برادری مؤمنان 69
- شأن نزول 70
- واژه شناسی 70
- نکته ها و اشارهها 71
- مقدّمه 73
- آموزه ها و پیامها 73
- نکته های ادبی 74
- واژه شناسی 74
- توضیح 74
- نکته ها و اشاره ها 75
- آموزه ها و پیامها 77
- راهکارهای حفظ شخصیت افراد اجتماع عوامل اختلافات اجتماعی و آداب معاشرت صحیح 78
- مقدّمه 78
- توضیح 78
- شأن نزول 79
- نکته ها و اشاره ها 80
- واژه شناسی 80
- آموزه ها و پیامها 82
- مقدّمه 83
- توضیح 83
- شأن نزول 84
- نکته ها و اشاره ها 85
- واژه شناسی 85
- آموزه ها و پیامها 89
- نظام برابری و معیارهای برتری افراد معنای ایمان و اسلام و تفاوت آنها 90
- مقدّمه 90
- توضیح 90
- شأن نزول 91
- واژه شناسی 91
- نکته ها و اشاره ها 92
- آموزه ها و پیامها 94
- مقدّمه 95
- توضیح 95
- شأن نزول 96
- واژه شناسی 96
- نکته ها و اشاره ها 97
- آموزه ها و پیامها 98
- مقدّمه 99
- نشانه های مؤمنان راستین علم بی کران الاهی 99
- توضیح 99
- نکته ها و اشاره ها 100
- واژه شناسی 100
- مقدّمه 102
- توضیح 102
- آموزه ها و پیامها 102
- نکته ها و اشاره ها 103
- آموزه ها و پیامها 103
- مقدّمه 104
- واژه شناسی 104
- توضیح 104
- نکته ها و اشاره ها 105
- نکته ها و اشاره ها 106
- توضیح 106
- مقدّمه 106
- آموزه ها و پیامها 106
- آموزه ها و پیامها 107
- اشاره 112
- کلّیّات 113
- اشاره 113
- سیمای سوره جمعه اهداف پیامبران و وظایف اجتماعی مسلمانان 113
- اهداف سوره جمعه 113
- مطالب سوره جمعه 114
- توضیح 115
- مقدّمه 115
- ترجمه و تفسیر سوره جمعه 115
- نکته ها و اشاره ها 116
- واژه شناسی 116
- مقدّمه 118
- توضیح 119
- واژه شناسی 120
- نکته ها و اشاره ها 120
- آموزه ها و پیامها 122
- مقدّمه 123
- روحیه های قوم یهود قانون عمومی مرگ و عوامل ترس از آن 123
- توضیح 123
- نکته ها و اشاره ها 124
- واژه شناسی 124
- آموزه ها و پیامها 127
- مقدّمه 127
- توضیح 128
- واژه شناسی 128
- نکته ها و اشاره ها 129
- آموزه ها و پیامها 131
- مقدّمه 132
- آداب نماز جمعه و وظایف اجتماعی مسلمانان 132
- توضیح 132
- واژه شناسی 133
- نکته ها و اشاره ها 134
- آموزه ها و پیامها 137
- مقدّمه 137
- واژه شناسی 138
- توضیح 138
- شأن نزول 138
- نکته ها و اشاره ها 139
- آموزه ها و پیامها 140
- اشاره 144
- فضیلت 145
- اشاره 145
- سیمای سوره توحید 145
- کلّیّات 145
- توضیح 146
- تفسیر و ترجمه سوره توحید 146
- هدف سوره 146
- مطالب فرعی 146
- واژه شناسی 147
- شأن نزول 147
- نکته ها و اشاره ها 148
- آموزه ها و پیامها 152
- اشاره 155
- کلّیّات 156
- اشاره 156
- سیمای سوره قدر 156
- فضیلت 156
- اهداف سوره قدر 157
- مطالب فرعی 157
- توضیح 158
- مقدّمه 158
- تفسیر و ترجمه سوره قدر 158
- واژه شناسی 159
- نکته ها و اشاره ها 160
- آموزه ها و پیامها 165
- اشاره 168
- فضیلت 169
- سیمای سوره کوثر 169
- اشاره 169
- کلّیّات 169
- مطالب فرعی 170
- ویژگیها 170
- اهداف سوره 170
- مقدّمه 171
- ترجمه و تفسیر سوره کوثر 171
- شأن نزول 171
- توضیح 172
- واژه شناسی 172
- نکته ها و اشاره ها 172
- آموزه ها و پیامها 175
2. آگاهی خدا حدّ و مرز ندارد: پس نمی توانید چیزی را از او مخفی کنید:
[ ...وَ اللَّهُ بِکُلِ ّ شَیْءٍ عَلِیمٌ ].
مقدّمه
قرآن کریم در آیه هفدهم سوره حجرات، به منّت گذاری بی مورد افراد بر پیامبر صلی الله علیه و آله اشاره کرده و با یادآوری منّت گذاری خدا در مورد نعمت هدایت می فرماید:
[ یَمُنُّونَ عَلَیْکَ أَنْ أَسْلَمُواْ قُل لَّاتَمُنُّواْ عَلَیَّ إِسْلَمَکُم بَلِ اللَّهُ یَمُنُّ عَلَیْکُمْ أَنْ هَدَ ل کُمْ لِلْإِیمَنِ إِن کُنتُمْ صَدِقِینَ ]؛
بر تو منّت می نهند که اسلام آورده اند؛ (ای پیامبر) بگو: اسلام آوردنتان را بر من منّت نگذارید؛ بلکه خدا بر شما منّت می نهد که شما را به ایمان هدایت کرده است، اگر (در ایمان خود) راستگو هستید.
توضیح
در آیه پیشین به بخشی از سخنان بنی اسد اشاره شد و اینک در این آیه «منّت گذاری بی موردی» آنان را بیان می کند و خطاب به پیامبر صلی الله علیه و آله می فرماید: «آنان بر تو منّت می گذارند که (بدون خون ریزی) اسلام آورده اند»؛ سپس در مقام پاسخ به آنان «هدایت به نعمت ایمان» را یادآور می شود و منت گذاری را حق خداوند می داند و می فرماید: «(ای پیامبر) به آنان بگو: به خاطر اسلام خود بر من منّت نگذارید، بلکه خدا بر شما منّت می گذارد (یعنی به شما نعمت داد،) که شما را به سوی ایمان هدایت کرد. اگر (در ادّعای ایمان) راستگو هستید».
واژه شناسی
مِنّت: این واژه از ماده «مَنْ» و به معنای وزنه مخصوصی است که با آن وزن می کنند؛ سپس به هر نعمت سنگین و گرانقدری منّت گفته اند.