تفسیر مقدماتی قرآن کریم صفحه 129

2. اولیاء: جمع «ولی» است که در اصل به معنای نزدیکی و واقع شدن چیزی پشت سر چیز دیگر است که با آن رابطه دارد؛ (1) از این رو به معنای یاری گر و دوست می آید که در اینجا مقصود، معنای اخیر است؛

3. غیب: آنچه از حسّ یا علم انسان پوشیده است. (2) و در برابر شهادت (به معنای آشکار) به کار می رود مقصود از «عالِم الغیب و الشهاده» خداست که از امور پنهان و آشکار آگاه است.

نکته ها و اشاره ها

1. یهودیان خود را دوستان خدا می دانستند؛ (3) از این رو قرآن این بلند پروازی بدون دلیل آنان را آزمایش می کند و به آنها می گوید:

«اگر راست می گویید و خدا را دوست دارید، آرزومی مرگ کنید».

هنگامی که آنان درخواست مرگ نمی کنند، ادّعای دروغین آنان در مورد دوستی خدا روشن می شود:

2. مرگ، دروازۀ عبور به رستاخیز است که روز ملاقات خداست. اگر کسی خدا را دوست داشته باشد، مشتاق ملاقات خداست؛ پس از مرگ نمی هراسد؛ بلکه آن را در آغوش می کشد؛

3. در این آیات به عوامل ترس یهودیان از مرگ اشاره شده است که عبارتند از:

الف) آنان به سبب اعمال ستمکارانه خود، از مرگ می هراسند؛ چرا که می دانند اگر بمیرند، سرای آخرت آغاز عذاب آنان است؛

ب) ایشان دوستان واقعی خدا نیستند؛ از این رو اشتیاقی به مرگ و ملاقات خدا ندارند؛

4. ترس از مرگ عوامل دیگری نیز دارد که عبارتند از:

1- (1) . مفردات، مادّه ولی؛ التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج13، ص203؛ لسان العرب،ج 15، ص 407
2- (2) . مفردات، مادّه غیب
3- (3) . ر. ک: مائده، 18