تفسیر مقدماتی قرآن کریم صفحه 31

جملات را در هر صبح و شام تکرار می کند تا از او نیرو گیرد و به یاد داشته باشد که در برابر هوای نفس و ستمگران سر تعظیم فرود نیاورد؛

5 . آیه نوعی انحصار را می رساند؛ (1) یعنی می گوید: «تنها تو را می پرستیم و تنها از تو مدد می جوییم»؛ به طوری که حتی در بندگی و پرستش خدا نیز به کمک او نیاز داریم و از او کمک می خواهیم تا در عبادت خود گرفتار انحراف خودبینی نشویم؛

6 . واژه های «نَعبُد» و «نَستعین» در این آیه به صورت جمع به کار رفته است؛ یعنی «ما تو را می پرستیم و ما تو را عبادت می کنیم» تا نشان دهد که اساس عبادت بویژه نماز، بر جمع و جماعت استوار است و فردگرایی، تک روی و انزوا طلبی، مطلوب نیست؛ (2)

7. برای درخواست از خدا زمینه سازی کنیم؛ یعنی اوّل نام او را ببریم و صفات نیکوی او را یادآور شویم و او را ستایش کنیم؛ سپس از او اطاعت کنیم و پس از بندگی، از او استمداد طلبیم.

آموزه ها و پیامها

1. هیچ چیز غیر از خدا را نپرستید و تنها او را عبادت کنید: [ ...إِیَّاکَ نَعْبُدُ... ]؛

2. از غیر خدا مستقلاً کمک نخواهید و تنها از او امداد جویید: [ ...إِیَّاکَ نَسْتَعِینُ... ]؛

3. در دعا جمع گرا باشید: [ ...نَعْبُدُ، نَسْتَعِینُ... ].