- پیشگفتار 1
- اشاره 7
- اشاره ای به تاریخچه تفسیر 9
- تعریف تفسیر 9
- تفسیر و تفاسیر 9
- اشاره 9
- نکته ها 11
- اشاره 11
- روشها و گرایشهای تفسیری 11
- اشاره 13
- سیمای سوره حمد (پرسشگری عاشقانه و امدادخواهی روشنگرانه) 14
- اشاره 14
- اشاره ای به مطالب سوره حمد 15
- اهداف سوره حمد 15
- ویژگی خاصّ سوره حمد 15
- مقدمه 16
- یاد مهر دوست 16
- واژه شناسی 16
- توضیح 16
- نکته های ادبی 17
- نکته ها و اشاره ها 17
- آموزه ها و پیامها 19
- مقدّمه 20
- توضیح 20
- پرسشگری عاشقانه 20
- واژه شناسی 20
- نکته های ادبی 21
- نکته ها و اشاره ها 21
- آموزه ها و پیامها 23
- بازهم یاد مهر دوست 24
- مقدّمه 24
- واژه شناسی و نکته های ادبی 24
- نکته ها و اشاره ها 24
- توضیح 24
- آموزه ها و پیامها 25
- واژهشناسی 26
- یادی از رستاخیز 26
- مقدّمه 26
- توضیح 26
- نکته ها و اشاره ها 27
- آموزه ها و پیامها 28
- واژه شناسی 29
- توضیح 29
- توحید عبادی و افعالی 29
- مقدّمه 29
- نکته ها و اشاره ها 30
- نکته های ادبی 30
- آموزه ها و پیامها 31
- مقدّمه 32
- هدایت طلبی 32
- توضیح 32
- واژه شناسی 32
- نکته ها و اشاره ها 33
- نکته های ادبی 33
- آموزه ها و پیامها 34
- توضیح 35
- سه خط اساسی در زندگی بشر 35
- مقدّمه 35
- واژه شناسی 35
- نکته ها و اشاره ها 36
- آموزه ها و پیامها 37
- اشاره 41
- اشاره 42
- سیمای سوره حجرات راه کارهای حفظ شخصیّت و برادری و برابری 42
- کلّیّات 42
- نام گذاری 42
- اهداف سوره حجرات 43
- به مطالب مهمّ سوره حجرات 43
- ویژگی سوره 43
- توضیح 45
- مقدّمه 45
- ادب در برابر رهبر اسلام 45
- واژه شناسی 46
- نکته های ادبی 46
- شأن نزول 46
- نکته ها و اشاره ها 47
- آموزه ها و پیامها 49
- مقدّمه 49
- شأن نزول 50
- توضیح 50
- واژه شناسی 51
- نکته ها و اشاره ها 52
- آموزه ها و پیامها 53
- واژه شناسی 54
- مقدّمه 54
- توضیح 54
- نکته های ادبی 55
- نکته ها و اشاره ها 55
- آموزه ها و پیامها 56
- مقدّمه 56
- توضیح 56
- واژه شناسی 57
- شأن نزول 57
- نکته ها و اشاره ها 58
- آموزه ها و پیامها 59
- مقدّمه 60
- توضیح 60
- راهکار برخورد با اخبار مشکوک ایمان دوستی و ناپسندی کفر 60
- شأن نزول 61
- واژه شناسی 61
- نکته ها و اشاره ها 62
- آموزه ها و پیامها 63
- مقدّمه 64
- توضیح 64
- واژه شناسی 65
- نکته ها و اشاره ها 66
- آموزه ها و پیامها 68
- توضیح 69
- مقدّمه 69
- راهکار اصلاح اختلافات اجتماعی اعلام برادری مؤمنان 69
- شأن نزول 70
- واژه شناسی 70
- نکته ها و اشارهها 71
- آموزه ها و پیامها 73
- مقدّمه 73
- نکته های ادبی 74
- واژه شناسی 74
- توضیح 74
- نکته ها و اشاره ها 75
- آموزه ها و پیامها 77
- توضیح 78
- راهکارهای حفظ شخصیت افراد اجتماع عوامل اختلافات اجتماعی و آداب معاشرت صحیح 78
- مقدّمه 78
- شأن نزول 79
- نکته ها و اشاره ها 80
- واژه شناسی 80
- آموزه ها و پیامها 82
- مقدّمه 83
- توضیح 83
- شأن نزول 84
- نکته ها و اشاره ها 85
- واژه شناسی 85
- آموزه ها و پیامها 89
- نظام برابری و معیارهای برتری افراد معنای ایمان و اسلام و تفاوت آنها 90
- مقدّمه 90
- توضیح 90
- شأن نزول 91
- واژه شناسی 91
- نکته ها و اشاره ها 92
- آموزه ها و پیامها 94
- مقدّمه 95
- توضیح 95
- شأن نزول 96
- واژه شناسی 96
- نکته ها و اشاره ها 97
- آموزه ها و پیامها 98
- نشانه های مؤمنان راستین علم بی کران الاهی 99
- توضیح 99
- مقدّمه 99
- نکته ها و اشاره ها 100
- واژه شناسی 100
- آموزه ها و پیامها 102
- مقدّمه 102
- توضیح 102
- آموزه ها و پیامها 103
- نکته ها و اشاره ها 103
- توضیح 104
- مقدّمه 104
- واژه شناسی 104
- نکته ها و اشاره ها 105
- مقدّمه 106
- آموزه ها و پیامها 106
- توضیح 106
- نکته ها و اشاره ها 106
- آموزه ها و پیامها 107
- اشاره 112
- سیمای سوره جمعه اهداف پیامبران و وظایف اجتماعی مسلمانان 113
- اهداف سوره جمعه 113
- اشاره 113
- کلّیّات 113
- مطالب سوره جمعه 114
- مقدّمه 115
- ترجمه و تفسیر سوره جمعه 115
- توضیح 115
- واژه شناسی 116
- نکته ها و اشاره ها 116
- مقدّمه 118
- توضیح 119
- واژه شناسی 120
- نکته ها و اشاره ها 120
- آموزه ها و پیامها 122
- روحیه های قوم یهود قانون عمومی مرگ و عوامل ترس از آن 123
- توضیح 123
- مقدّمه 123
- نکته ها و اشاره ها 124
- واژه شناسی 124
- آموزه ها و پیامها 127
- مقدّمه 127
- توضیح 128
- واژه شناسی 128
- نکته ها و اشاره ها 129
- آموزه ها و پیامها 131
- مقدّمه 132
- توضیح 132
- آداب نماز جمعه و وظایف اجتماعی مسلمانان 132
- واژه شناسی 133
- نکته ها و اشاره ها 134
- آموزه ها و پیامها 137
- مقدّمه 137
- توضیح 138
- شأن نزول 138
- واژه شناسی 138
- نکته ها و اشاره ها 139
- آموزه ها و پیامها 140
- اشاره 144
- سیمای سوره توحید 145
- کلّیّات 145
- اشاره 145
- فضیلت 145
- هدف سوره 146
- توضیح 146
- مطالب فرعی 146
- تفسیر و ترجمه سوره توحید 146
- شأن نزول 147
- واژه شناسی 147
- نکته ها و اشاره ها 148
- آموزه ها و پیامها 152
- اشاره 155
- سیمای سوره قدر 156
- فضیلت 156
- کلّیّات 156
- اشاره 156
- مطالب فرعی 157
- اهداف سوره قدر 157
- توضیح 158
- تفسیر و ترجمه سوره قدر 158
- مقدّمه 158
- واژه شناسی 159
- نکته ها و اشاره ها 160
- آموزه ها و پیامها 165
- اشاره 168
- فضیلت 169
- سیمای سوره کوثر 169
- اشاره 169
- کلّیّات 169
- ویژگیها 170
- مطالب فرعی 170
- اهداف سوره 170
- مقدّمه 171
- ترجمه و تفسیر سوره کوثر 171
- شأن نزول 171
- توضیح 172
- واژه شناسی 172
- نکته ها و اشاره ها 172
- آموزه ها و پیامها 175
کَجَهْرِ بَعْضِکُمْ لِبَعْضٍ... ]؛
3. بی ادبی به رسول خدا صلی الله علیه و آله باعث نابودی ثواب اعمال انسان می شود: [ ...أَن تَحْبَطَ أَعْمَلُکُمْ... ].
مقدّمه
قرآن کریم در آیه سوم سوره حجرات به ویژگیها و پاداش افراد با ادب در برابر پیامبر صلی الله علیه و آله اشاره کرده و می فرماید:
[ إِنَّ الَّذِینَ یَغُضُّونَ أَصْوَ تَهُمْ عِندَ رَسُولِ اللَّهِ أُوْلَل-ِکَ الَّذِینَ امْتَحَنَ اللَّهُ قُلُوبَهُمْ لِلتَّقْوَی لَهُم مَّغْفِرَهٌ وَ أَجْرٌ عَظِیمٌ ] (1)؛
در حقیقت کسانی که صداهایشان را نزد فرستاده خدا فرو می کشند، آنان کسانی هستند که خدا دلهایشان را برای پارسایی (آزموده و) خالص نموده است. [و] برای آنان آمرزش و پاداش بزرگی است.
توضیح
در آیه پیشین به ادب گفتاری در برابر پیامبر صلی الله علیه و آله اشاره شد، و اینک در این آیه به سبب آن و «ویژگیهای مؤدّبان» اشاره کرده و می فرماید: «در حقیقت کسانی که صدای خود را در برابر فرستاده خدا کوتاه می کنند (و ادب حضور او را رعایت می کنند)، کسانی هستند که خدا دلهایشان را برای پارسایی (آزموده و) خالص کرده است.» در پایان آیه به «پاداش مؤدبان» اشاره کرده و می فرماید: «برای این افراد آمرزش و پاداش بزرگی است.»
واژه شناسی
1. یَغُضّون: این واژه در اصل به معنای کم کردن و کوتاه نمودن نگاه یا صداست و در برابر «خیره نگاه کردن» یا «بلند کردن» قرار دارد. در اینجا مقصود آهسته و مؤدّبانه
1- (1) . حجرات، 3