تفسیر مقدماتی قرآن کریم صفحه 55

سخن گفتن در برابر پیامبر صلی الله علیه و آله است؛ (1)

2. امتحن: از مادّه امتحان است که در اصل به معنای ذوب کردن طلا و جدا کردن ناخالصی آن است و گاهی به معنای گستردن چرم نیز آمده است؛ سپس به معنای آزمایش به کار رفته است. در این آیه به معنای آزمایشی است که نتیجه آن، خلوص قلب و گستردگی آن برای پذیرش تقواست؛ (2)

3. واژه «قلب»: این واژه در قرآن به معنای قلب صنوبری گوشتی و وسیله گردش خون در بدن انسان نیست؛ بلکه به معنای بعد دوم وجود و شخصیّت انسان است؛ از آن جهت که کانون احساسات و عواطف اوست؛ البتّه گاهی قلب به معنای روح و جان و نیز به معنای عقل و درک به کار می رود. (3)

4. مغفرت: از مادّه «غفر» به معنای پوشاندن است و مغفرت الاهی آن است که خطای بنده اش را می پوشاند و او را از عذاب حفظ می کند. (4)

نکته های ادبی

1. للتقوی: لام در «لِلتَّقْوَی» لام غایت است، نه لام علّت؛ یعنی دلهای آنان را خالص کرد تا در نتیجه آماده پذیرش تقوا شوند. (5)

نکته ها و اشاره ها

1. واژه «مَّغْفِرَهٌ» در این آیه به صورت نکره آمده است که نشان دهنده بزرگیِ این آمرزش و اهمّیّت آن است؛

2. جالب آن است که در این آیه «آمرزش» قبل از «اَجر» آمده است؛ چرا که نخست انسان باید از گناه پاک شود تا آماده استفاده از پاداش عظیم الاهی گردد؛

1- (1) . مفردات راغب، مادّه غض
2- (2) . تفسیر نمونه، ج22، ص140
3- (3) . همان، ج1، ص8 - 87
4- (4) . مفردات راغب، مادّه غفر
5- (5) . نمونه، ج22، ص140