تفسیر مقدماتی قرآن کریم صفحه 59

بیرون آید، برای آنان بهتر بود؛ چون این کار هم ادب آنان را نشان می داد، و هم مایه رحمت و پاداش آنان می شد؛

6 . در پایان آیه دوم به گروه بی ادب و کم خرد «بنی تمیم»، نوید آمرزش و بخشش الاهی را می دهد تا ناامید نشوند و با انتخاب راه توبه نجات یابند؛

7. باز هم یادآور می شویم که شأن نزول آیات موجب انحصار معنا در یک مورد خاص نمی شود. در این آیه «بنی تمیم» یکی از مصداقهای آیه هستند؛ امّا مفهوم آیه شامل هر کسی می شود که به پیامبر صلی الله علیه و آله بی ادبی روا دارد؛

8 . همان طور که قبلاً بیان شد، برخی مفسّران این آیات را گسترش داده اند و گفته اند: شامل پیامبر صلی الله علیه و آله و رهبران دینی و حتّی دانشمندان و معلّمان نیز می شود.

آموزه ها و پیامها

1. بیشتر بی ادبان کم خردند: [ ...أَکْثَرُهُمْ لَایَعْقِلُونَ ]؛

2. صدا بلند کردن بیجا، دلیل بی ادبی و کم عقلی است: [ ...الَّذِینَ یُنَادُونَکَ مِن وَرَآءِ الْحُجُرَ تِ أَکْثَرُهُمْ لَایَعْقِلُونَ ]؛

3. خردورز باشید و صدای خود را بیجا بلند نکنید؛

4. اگر نیکی می طلبید، در برابر خانه پیامبر صلی الله علیه و آله صبرکنید؛

5 . لازمه عقل و خرد، شکیبایی است: [ وَ لَوْ أَنَّهُمْ صَبَرُواْ... ]؛

6 . حریم خانه دیگران را نشکنید؛

7. ناشکیبایی، موجب از دست دادن نیکیهاست: [ ...لَکَانَ خَیْرًا لَّهُمْ... ]؛

8 . در رحمت و آمرزش الاهی به روی بی ادبان نیز باز است: [ ...وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَّحِیمٌ ]؛

9. در برابر بی ادبان، آمرزشگر و مهربان باشید.