نور هدایت : در نقد کتاب آن گاه که صحابه را شناختم صفحه 19

کودک و خونین رنگ کردن آن به نشانه احترام به خون شهدا و نفرت از ستمگران که نشان از عمق اهداف زیبای آنان است، کاری غیر منطقی است؟ !

بله، ما هرگز کارهای غیر منطقی بعضی را که در این مراسم ها مرتکب می شوند، توجیه نخواهیم کرد؛ ولی به سبب این موارد اندک که لازمه طبیعی گستردگی شرکت عمومی مردم و عشق و شور والای آنهاست، هرگز نمی توان اصل منطقی آن را نادیده گرفت. از استهزای امثال نویسنده که برای زشت جلوه دادن مسئله، سینه زنی و زنجیرزنی را به چماق زنی تعبیر کرده است، نباید هراسی داشت؛ زیرا کم نبوده اند کوته فکرانی که حرکات حکیمانه الهی را همچون مناسک حج، مسخره می کردند.

البته ناگفته نماند که مقصود از تشبیه این محافل به حرکت های نمادین، تنها بیان بُعد بیرونی این امور است، نه آنکه اهداف عزاداران را در آن خلاصه کنیم؛ زیرا پدیدآورندگان آن صحنه های پرشور، خود دارای شور و هیجان و ارادت و عشق هستند و خود بیشترین سود معنوی را از آن کارها می برند و تنها برای جلب توجه دیگران، نمایشی را اجرا نمی کنند.

ج) برآورده شدن نذر، تأییدی الهی بر آن

نویسنده می گوید که برآورده شدن نذر، دلیل بر جایز بودن آن نیست.

پاسخ

نویسنده بعد از مشاهده برآورده شدن حاجت عمه اش، برای آنکه