نور هدایت : در نقد کتاب آن گاه که صحابه را شناختم صفحه 21

پاسخ

اما اینکه دعا و یاری خواستن غیر خداوند، عبادت است، اگر منظور آن است که هرگونه صدا زدن دیگران عبادت است، بطلان این حرف، روشن است. و اگر مقصود آن است که هرگونه درخواست از دیگری با صدای بلند، عبادت است، این هم با طبیعت بشر که به یکدیگر نیازمندند و چه بسا از دیگران با صدای بلند کمک می خواهند و هرگز این کار را عبادت نمی دانند، مخالف است. اگر مقصود، کمک خواستن از مردگان است و این عمل، عبادت است، چرا دلیلی بر آن ذکر نشده است؟ آیا اگر عملی عبادت باشد، میان زنده و مرده فرق است؟ صدا زدن افراد چه ارتباطی با عبادت آنها دارد؟ اینکه گفته شود: مردگان قدرت پاسخگویی ندارند، اگر صحیح هم باشد که نیست، دلیل بر بیهوده بودن عمل است؛ نه آنکه عبادت کردن آنها حساب شده و شرک باشد و اگر مقصود، حرمت کمک خواستن از مردگان است، باید دلیل شرعی، مطرح کرد و این ربطی به عبادت و شرک ندارد.

اما معنای آیه مبارکه به قرینه کلمه مَعَ که به معنای «با» است، این است که محل سجده برای خداست؛ بنابراین «هیچ کس را با خداوند نخوانید» ؛ یعنی در معابد و مساجد یا هنگام سجده، جز خدا را پرستش نکنید؛ آن گونه که مشرکان عرب و اهل کتاب، بُت ها و دیگران را همراه خداوند می پرستیدند.

معنای آیه، نفی عبادت غیرخداوند در مساجد است، نه نهی از صدا زدن غیرخداوند و اینکه کمک خواستن از هرکس در مسجد شرک باشد.