نور هدایت : در نقد کتاب آن گاه که صحابه را شناختم صفحه 77

نظر صحیح درباره صحابه

بهترین نظریه درباره صحابه آن است که حضرت رضا (ع) بیان کرده است. ایشان در حدیث مفصلی فرمود:

ولایت امیرالمؤمنین و صحابه ای که دنباله رو پیامبر بودند و تغییری نکردند، واجب است، مثل سلمان فارسی، ابوذر غفاری، مقداد بن اسود، عمار بن یاسر، حذیفه یمانی، ابوالهیثم بن التیهان، سهل بن حنیف، عثمان بن حنیف و دو برادر او، عبادهبن صامت، ابوایوب انصاری، خزیمه بن ثابت ذوالشهادتین و ابوسعید خدری و امثال

اینها - رضی الله عنهم و رحمه الله علیهم -، همچنین ولایت پیروان

اینها و کسانی که به هدایت اینان رهنمون شدند و در راه شان گام برداشتند. (1)

برخی از علمای باانصاف اهل سنت نیز درباره صحابه، نظریه ای معتدل بیان کرده اند؛ مانند «دکتر طه حسین» که در کتاب «عثمان» می گوید:

ما در مورد اصحاب پیامبر (ص) آنچه را خودشان درباره خود معتقد نبودند، معتقد نیستیم. آنها خود را بشری می دانستند که همچون دیگران دچار خطا و گناه می شوند. آنها به یکدیگر تهمت های بزرگ زده اند و یکدیگر را تفسیق و تکفیر کرده اند. در روایتی، عمار، عثمان را تکفیر کرده و خون او را مباح دانسته است و او را نَعثَل (پیر خرفت و نادان) می خواند و عبدالله بن مسعود زمانی که در کوفه بود، خون عثمان را مباح می دانست. . . . (2)