راه وحدت امت اسلامی صفحه 119

خلافت را به یک خانواده منحصر کند که چشم های همه قبایل به آن دوخته شده و دل ها برای آن در ضربان باشد!

وقد هزلت حتّی بدا من هزالها کلاها و حتّی استامها کل مفلس (1)

آن شتر، آن قدر لاغر شده بود که کلیه هایش از زیر پوست، نمایان می شد و کار آن به جایی رسیده بود که هر مفلس و بی پولی هم می رسید، از قیمت آن سؤال می کرد!

قریش و اعراب هرگز در برابر نبوت «بنی هاشم» خضوع نکردند، مگر وقتی که قدرت آنها درهم شکست و رمقی از روحیه عناد و ستیزه جویی آنها نماند. با این حال، این گردن کشان چگونه راضی می شوند که نبوت و خلافت در خانواده بنی هاشم جمع شود، در صورتی که «خلیفه دوم» در یک مشاجره ای به ابن عباس گفته بود: «قریش هرگز دوست ندارد که نبوت و خلافت، در خانواده شما جمع شود و آن وقت به مردم تعدی و اجحاف کنید!» (2)

روزگار تلخ و پرماجرا!

سلف صالح می کوشیدند تا سنت تعبد به نص را انجام دهند و از عواقب نافرجام اختلاف در امت بیم داشتند. در حالی که پیامبر (ص) وفات یافته بود، قدرت منافقان و سرکشی کافران اوج گرفته بود و ارکان دین و دل های مسلمانان سست شده بود و آنها مانند گوسفندان سرگردان بدون چوپان، در چنگال گرگان درنده گرفتار بودند و قبایل دیگر نیز، هر کدام به نوعی آشوب می کردند.