تاریخ اسلام از وفات پیامبر اکرم (ص) تا سقوط بنی امیه صفحه 109

ب) نبرد با معاویه

امام حسن (ع) پس از آن که از مردم بیعت گرفت، کارگزاران خود را تعیین و آنان را به مناطق مختلف اعزام کرد. (1)از سوی دیگر، وقتی معاویه از شهادت امیرالمؤمنین (ع) اطّلاع یافت، جاسوسانی را به کوفه و بصره فرستاد تا اخبار عراق را به سمع وی برسانند؛ ولی به دستور امام (ع) ، دستگیر و کشته شدند. آن گاه حضرت نامه هایی به معاویه نوشت و او را از هرگونه ستمگری و جنگ افروزی پرهیز داد و در عین حال اعلام کرد که برای مقابله با وی آماده است. سرانجام معاویه برای فتح عراق بدان سو حرکت کرد و چون به پل منبج - محلّی در شام - رسید، امام (ع) مردم را به جنگ با معاویه فراخواند. در پی آن، دوازده هزار نیروی جنگی آمادۀ نبرد شدند. حضرت، مغیرۀ بن نوفل را بر کوفه گمارد و خود همراه سپاه به دیدنعبدالرحمان رفت و سه روز در آنجا اقامت کرد. آن گاه عبیدالله بن عبّاس را به فرماندهی لشکر برگزید و او را مأمور عبور از فرات و اقامت در «مسکن» کرد. قیس بن سعد و سعیدبن قیس را نیز مشاوران او قرار داد. پس از آن، خود به ساباط رفت و در جمع مردم حاضر شد و طی سخنانی آنان را به وحدت و پیروی از حضرتش دعوت کرد؛ ولی آنان ردای امام (ع) را کشیدند و او را کافر خواندند. سپس یکی از خوارج به نام جرّاح بن سنان در تاریکی ساباط به حضرت حمله برد و او را زخمی کرد. در این میان، عبدالله بن خطل (اخطل) طائی و ظبیان بن عماره به حمایت از امام برخاستند و ضارب را کشتند. سپس حضرت را برای معالجه به مدائن بردند. (2)

در آن سو، معاویه خود را به روستای «حیوضیه» واقع در مسکن رساند. آن گاه