تاریخ اسلام از وفات پیامبر اکرم (ص) تا سقوط بنی امیه صفحه 139

د) حمله به مکه

پس از آن که سپاه مسلم بن عقبه (1)مردم مدینه را قتل عام کرد، روانۀ مکه شد تا کار ابن زبیر را یکسره کند. آنان چند ماه شهر مکه را به محاصرۀ خود درآوردند و با منجنیق، کعبه را آتش زدند؛ امّا سرانجام در ربیع الاول سال 64 ق، وقتی خبر مرگ یزید به آنان رسید، به شام بازگشتند. (2)

ه.) فتوحات و قیام خوارج

در دورۀ خلافت یزید، مناطقی در افریقیه، ایران و سوریه فتح شد و خوارج قیام هایی را به رهبری مرداس بن ادیه، نافع بن ازرق و زبیربن ماحوز به راه انداختند که برخی از آنها به شکست انجامید. (3)

4. تحلیلی بر عملکرد یزید

دورۀ خلافت یزید، یکی از غم انگیزترین دوره های تاریخ اسلام به شمار می رود؛ چراکه وی با استفاده از سیاست جنگ طلبانه و خشن خود، فرزند رسول خدا (ص) را مظلومانه به شهادت رساند و اهل بیت آن حضرت را مورد هتک حرمت قرار داد.

بسیاری از مردم شهر پیامبر (ص) را به بهانۀ خودداری از بیعت کشت که در میان آنان شمار زیادی صحابی، مهاجر و انصار بودند؛ حتّی اموال و نوامیس ایشان را بر سپاهیان خود حلال کرد. او حرمت کعبه را نیز شکست و چند نوبت به مکه لشکرکشی کرد و کعبه را به آتش کشید. همچنین لهو و لعب را در اسلام رواج داد. از خوانندگان حمایت

1- البتّه مسلم بن عقبه در میانۀ راه از دنیا رفت و حصین بن نمیر، فرماندهی سپاه را بر عهده گرفت، (تاریخ الامم و الملوک، ج 4، ص 3٨1) .
2- تاریخ الامم و الملوک، ج 4، ص 353؛ انساب الاشراف، ج 2، ص 2٠٠؛ تاریخ الیعقوبی، ج 2، ص 24٧.
3- تاریخ الیعقوبی، ج 2، صص 252-254؛ تاریخ خلیفهبن خیاط، ص 1٩6؛ عقدالفرید، ج 2، ص 131؛ تاریخ الامم و الملوک، ج 4، ص 36٠؛ انساب الاشراف، ج 2، صص 13٩ - 141.