تاریخ اسلام از وفات پیامبر اکرم (ص) تا سقوط بنی امیه صفحه 53

قبایلی چون نجد، بِطاح، یمامه، یمن، کِنده، شام، قُضاعه، ودیعه و حارث فرستاد و سرانجام طی یکسال توانست تمامی شورشیان و مدّعیان نبوّت را سرکوب کند و جزیرهالعرب را تحت سیطرۀ خویش درآورد. (1)

ه) فتوحات

اندیشۀ جهانی شدن اسلام و گسترش آن در سرتاسر گیتی که برگرفته از آیات مختلف قرآن و روایات است، از ارکان اعتقاد به خاتمیّت پیامبر (ص) و جامعیّت دین اسلام به شمار می رود؛ ازاین رو، رسول خدا (ص) در سال های نخستین رسالت خود، وقتی آیۀ وَ أَنْذِرْ عَشِیرَتَکَ الْأَقْرَبِینَ فرود آمد، به بستگان خویش فرمود: «در صورت پذیرش اسلام، بر عرب و عجم برتری خواهند یافت» . (2)همچنین هنگام حفر خندق به مسلمانان مژده داد که به زودی کاخ های یمن، شام و ایران بر آنان گشوده خواهد شد. (3)نامه های آن حضرت به سران و پادشاهان ایران، روم و. . . و دعوت آنان به پیروی از اسلام و لشکرکشی های محدود به تبوک، موته و ذوقار نیز در همین زمینه ارزیابی می گردند. (4)

بر این اساس، ابوبکر پس از جنگ با اهل ردّه، خالدبن ولید را برای فتح ایران به عراق فرستاد. سپاهیان وی با پیروزی بر سرداران ساسانی، شهرهایی چون: کاظمه، مَذار، ولجه و حیره را به تصرّف خویش درآوردند و بدین سان مقدّمۀ فتح کامل ایران برای مسلمانان فراهم آمد. همچنین خلیفه، سال دوازدهم هجرت، پس از مشورت با حضرت علی (ع) ، نامه ای به مردم مکه، طائف، یمن و سایر اعراب نجد و حجاز نگاشت و آنان را برای جهاد با رومیان و کسب غنائم ترغیب کرد؛ سپس

1- الکامل فی التاریخ، ج 2، ص 346؛ تاریخ الیعقوبی، ج 2، صص 13٠-136.
2- المستجاد من کتاب الارشاد، حلّی، ص 4٨.
3- تاریخ الامم و الملوک، ج 2، ص 233؛ السیرهالنّبویه، ابن هشام، ج 3، ص ٧٠4.
4- السیرهالنّبویه، ابن کثیر، ج 2، ص 16٩.