تفسیر مقدماتی قرآن کریم صفحه 116

واژه شناسی

1. یُسبّح: از مادّه «سبح» و در اصل به معنای حرکت سریع در آب و هواست. به حرکت سریع در مسیر عبادت پروردگار نیز تسبیح گویند. (1) در اینجا مقصود گواهی به پاکی خدا و نفی هر گونه عیب و نقص از اوست؛

2. سماوات: از مادّه «سمو» به معنای بالا و بلندی است؛ از این رو به جهت بالا و بالای هر چیزی «سماء» گفته می شود. (2) و نیز به طبقه های جوّ زمین و کره های آسمانی «سموات» می گویند؛ (3)

3. قدّوس: از مادّه «قدس» به معنای بسیار پاک است و به پاکی و طهارت معنوی گفته می شود؛ (4)

4. عزیز: واژه های «عزیز» و «قدیر» هر دو به معنای قدرت است؛ امّا «عزّت» بیشتر به شکست ناپذیری و درهم شکستن مخالفان نظر دارد؛ ولی «قدیر» به ایجاد اسباب و وسایل اعمال قدرت. (5)

نکته ها و اشاره ها

1. مقصود از تسبیح همه موجودات آسمانها و زمین چیست؟

در مورد تسبیح گویی آسمانها و زمین و همه موجودات جهان، دانشمندان و مفسّران چند دیدگاه دارند:

الف) مقصود از تسبیح موجودات، همان تسبیح با الفاظ است؛ یعنی همه موجودات جهان دارای شعورند؛ حمد و تسبیح الاهی را زمزمه می کنند و او را از هر

1- (1) . مفردات راغب اصفهانی، مادّه سبح
2- (2) . همان، مادّه سمو؛ التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج5، ص219
3- (3) . تفسیر نمونه، ج1، ص165، 166
4- (4) . مفردات راغب، مادّه قدس؛ التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج9، ص211
5- (5) . تفسیر نمونه، ج23، ص297