تفسیر مقدماتی قرآن کریم صفحه 15

ویژگی خاصّ سوره حمد

همه سوره های قرآن، سخن خدا و خطاب آن معمولاً به مردم است؛ اما آهنگ این سوره از زبان مردم و خطاب به خداست؛ یعنی قرآن کریم در این سوره شیوه مناجات و سخن گفتن با خدا را به مردم آموزش داده است.

اهداف سوره حمد

مقاصد کلّی این سوره عبارت است از:

1. بیان اصول اساسی دین، یعنی توحید، نبوت و معاد؛

2. سوره حمد بیانگر نیاز و عشق و دعاست؛ اوّل آن ستایش، وسطش اخلاص، پایان آن نیایش است. این سوره تبلور نیایش بی واسطه با خداست، و نوعی آموزش سخن گفتن مستقیم با اوست.

اشاره ای به مطالب سوره حمد

در این سوره مهم ترین مطالبی که به چشم می خورد، عبارتند از:

1. تأکید بر رحمت و رحمانیت خدا، مهرورزی او به عنوان اساس خلقت، تربیت و حاکمیت پروردگار: [ ...الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ... ]؛

2.نعمتها و تربیت همه موجودات از ذات مقدّس خدا سرچشمه می گیرد:

[ ...رَبِ ّ الْعَلَمِینَ... ]؛

3. توجه به معاد و حاکمیت مطلق خدا در رستاخیز: [ ...مَلِکِ یَوْمِ الدِّینِ... ]؛

4. توحید در عبادت و اطاعت: [ ...إِیَّاکَ نَعْبُدُ وَ إِیَّاکَ نَسْتَعِینُ... ]؛

5 . درخواست راهنمایی به راه راست پیشوایان حق: [ ...اهْدِنَا الصِّرَ طَ الْمُسْتَقِیمَ... ]؛

6 . در این سوره راه مستقیم از راه غضب شدگان و گمراهان جدا شده است.