تفسیر مقدماتی قرآن کریم صفحه 51

حضرت بلند شد و این آیه بدین مناسبت فرود آمد و دستور داد که صدای خود را در محضر رسول خدا صلی الله علیه و آله بلند نکنید. (1)

شأن نزولهای دیگری نیز در مورد این آیه گفته شده؛ ولی این مورد با ظاهر آیه تناسب بیشتری دارد. (2)

واژه شناسی

1. ترفعوا: از مادّه «رفع» و به معنای بلند کردن چیزی است و در اینجا منظور آن است که صدای خود را از صدای پیامبر صلی الله علیه و آله بلندتر نکنید؛ بلکه آهسته تر از حضرت سخن بگویید؛ (3)

2. تجهروا: از مادّه «جهر» و به معنای آشکار کردن است که گاهی در گفتار و گاهی در عمل می باشد. آشکار کردن گفتار (بیشتر) به معنای فریاد کشیدن است؛ یعنی در هنگام سخن گفتن با رسول خدا صلی الله علیه و آله صدای خود را بلند مکنید؛ (4)

3. تحبط: از مادّه «حبط» و به معنای باطل شدن و هلاک شدن است. در اینجا مقصود، باطل شدن و نابودی اعمال است؛

4. تشعرون: این واژه در اصل از «شَعْر» به معنای مو گرفته شده است و به هر چیز دقیق که انسان به راحتی می تواند آن را با درک حسّی دریافت کند، گفته می شود؛ (5)

5 . نبی: از مادّه «نبأ» به معنای خبری است که دارای فایده مهم باشد. از آنجا که پیامبر صلی الله علیه و آله از جانب خدا خبرهای مهم می آورد، به او نبی گفته می شود؛ (6)

1- (1) . ر. ک: تفسیر قرطبی، ج9، ص6121؛ فی ظلال القرآن، ج7، ص5124؛ سیره ابن هشام، ج4، ص206؛ صحیح بخاری، جزء 6، ص172
2- (2) . ر. ک: تفسیر نمونه، ج22، ص135
3- (3) . مفردات راغب اصفهانی، مادّه رفع؛ التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج4، ص161
4- (4) . همان، مادّه جهر؛ التحقیق، ج2، ص129
5- (5) . التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، مادّه شعر
6- (6) . مفردات راغب اصفهانی، مادّه نبأ؛ العین، ج8، ص382؛ لسان العرب، ج1، ص162