- پیش گفتار 1
- مقدمه 4
- اشاره 6
- فصل اول: کلیات 6
- 1. طرح و تبیین مسئله 7
- 2. اهمیت و ضرورت تحقیق 10
- 3. اهداف تحقیق 12
- 4. پرسش های تحقیق 13
- پرسش اصلی 13
- اشاره 13
- 5. پیشینه تحقیق 13
- پرسش های فرعی 13
- 6. روش شناسی 26
- 7. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات 27
- 8. تعریف نظری مفاهیم تحقیق 28
- اشاره 32
- 9. تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق 32
- لحن نامتعارف با یکدیگر 34
- فصل دوم: بایسته ها و ضرورت های عفاف در برنامه های نمایشی رسانه ملی 39
- اشاره 39
- 1. بررسی مفهوم حجاب 40
- 2. بررسی مفهوم عفاف و ابعاد آن 41
- اشاره 41
- الف) تمایز مفهومی «عفاف» و «حجاب» 44
- اشاره 49
- ب) ابعاد عفاف 49
- یک عفاف در نگاه 49
- دو عفاف در پوشش 51
- سه عفاف در «زینت و آرایش» 52
- پنج عفاف در فقر و غنا 54
- چهار عفاف در خوردن 54
- شش عفاف در گفتار (عفت کلام) 57
- هفت عفاف در اندیشه (فکر) 59
- اشاره 61
- 3. حدود و ضوابط عفاف در آموزه های اسلامی و احکام و فتاوای مراجع عظام تقلید 61
- الف) احکام نگاه به نامحرم 62
- اشاره 65
- ب) دیگر مقوله های عفاف در فتاوای مراجع عظام تقلید 65
- یک حکم نمایش زینت، مو و اندام 65
- دو حکم برخورد زن همراه با چهره خندان و متبسّم با مردان نامحرم 66
- چهار حکم دست دادن زن و مرد نامحرم 67
- سه حکم سلام کردن مرد به زن نامحرم 67
- پنج حکم چت کردن با جنس مخالف و رد و بدل کردن صحبت های معمولی 67
- هفت حکم ارتباط صمیمی بین دختر و پسر 68
- شش حکم شوخی کردن با نامحرم 68
- هشت حکم ارتباط تحصیلی بین دختر و پسر 70
- نه حکم نامه نگاری با نامحرم 71
- ده حکم صحبت کردنی که سبب جلب توجه می شود 71
- ج) حکم حجاب 72
- 4. بررسی فتاوای مراجع درباره عفاف در برنامه های نمایشی رسانه 74
- 5. اهداف و سیاست های رسانه ملی در تولید برنامه در زمینه حجاب و عفاف 82
- 6. جمع بندی شاخص های نهایی عفاف اسلامی در برنامه های نمایشی 86
- فصل سوم: یافته ها و پیشنهادها 88
- اشاره 88
- 1. یافته های تحقیق 89
- 2. پیشنهادها 94
- الف) تعریف و تعیین محدوده عفاف برای برنامه سازان 94
- اشاره 94
- ب) توجه به حجاب «چادر» به عنوان حجاب برتر و سفارش شده از جانب علما و بزرگان دین در ساخت مجموعه های تلویزیونی 95
- ج) توجه دقیق و همه جانبه به رعایت عفاف اسلامی در روابط زن و مرد در مجموعه های تلویزیونی سیما 97
- د) تأکید بیشتر بر نمایش ارتباطات سالم در زندگی شهرستانی و روستایی و کاهش حجم نمایش روابط جوانان پایتخت نشین 102
- ه) پرهیز از پرداختن به ارتباطات دوستانه میان دختر و پسر در روابط پیش از ازدواج در مجموعه های تلویزیونی سیما 103
- و) کاهش حجم ارتباطات میان زن و مرد در مجموعه های تلویزیونی به ویژه در محدوده زمانی شب و دیدارهای خصوصی 104
- ح) برنامه ریزی اساسی و درازمدت برای پرورش عوامل برنامه ساز 105
- ز) استفاده برنامه سازان و تهیه کنندگان سیما از کارشناسان دینی در تهیه و ساخت مجموعه های تلویزیونی مرتبط با موضوع روابط زن و مرد 105
- ط) استمرار در فرهنگ سازی فرهنگ عفاف 106
- ی) گفتمان سازی در زمینه فرهنگ عفاف و حجاب 107
- ک) توجه رسانه ملی به تقویت پایه های اعتقادی مخاطب 108
- ل) نهادینه سازی عفاف و حجاب با فعالیت های فرهنگی هنری 109
- م) توجه دقیق به نقش ها و مرزهای زنانگی و مردانگی 110
- ن) نشان دادن آثار منفی رعایت نکردن عفاف و حجاب در رسانه ملی 112
- س) تقویت فرآیند ارزیابی و نظارت برنامه ها 113
- ع) توجه به نفوذ دشمن در فضای رسانه ای کشور 114
- ف) تجدید نظر در سیاست های برون سپاری تولیدات تلویزیونی و نظارت بر خط مشی های مربوط به عفاف در این فرایند 115
- ص) عزم جدّی مدیران رسانه ملی برای تحقق عفاف در برنامه های رسانه ملی 116
- ق) بهره گیری از نیروی انسانی متعهد و ارزشی در روند تولید برنامه های نمایشی به ویژه استفاده از ظرفیت دانشکده صدا و سیمای قم و مرکز پژوهش های اسلامی 117
- 3. محدودیت های تحقیق 118
- اشاره 119
- پیوست ها 119
- جدول کدنامه متغیرهای تحقیق 120
- جدول 120
- اشاره 120
- جدول شماره 1. مکان ارتباط زن و مرد به تفکیک سریال 123
- اشاره 123
- جدول های مقایسه ای سریال های مورد بررسی به تفکیک مقوله های عفاف 123
- جدول شماره 2. مکان ارتباط منفی بین زن و مرد به تفکیک سریال 125
- جدول شماره 3. زمان ارتباط زن و مرد به تفکیک سریال 126
- جدول شماره 4. نگاه آلوده به نامحرم به تفکیک سریال 127
- جدول شماره 5. ارتباط خصوصی زن و مرد نامحرم به تفکیک سریال 128
- جدول شماره 6. استفاده زن از لوازم آرایشی به تفکیک سریال 129
- جدول شماره 7. صحبت کردن با ملاطفت و ناز و عشوه با یکدیگر به تفکیک سریال 129
- جدول شماره 9. شوخی میان مرد و زن نامحرم به تفکیک سریال 130
- جدول شماره 8. رفتارهای جلف و سبک به تفکیک سریال 130
- جدول شماره 10. موی آشکار زن به تفکیک سریال 131
- جدول شماره 12. گفت وگوی زن و مرد با افعال مفرد به تفکیک سریال 132
- جدول شماره 11. تماس بدنی (عمدی یا غیر عمدی) به تفکیک سریال 132
- جدول شماره 13. خطاب قرار دادن زن و مرد با نام کوچک به تفکیک سریال 133
- جدول شماره 14. اندام آشکار زن به تفکیک سریال 133
- جدول شماره 15. لوازم زینتی آشکار زن در مقابل مرد به تفکیک سریال 134
- جدول شماره 16. روابط عاشقانه پیش از ازدواج میان دختر و پسر نامحرم به تفکیک سریال 135
- جدول شماره 17. نوع حجاب زن در مقابل مرد به تفکیک سریال 136
- جدول شماره 18. پوشش زن در مقابل مرد به تفکیک سریال 137
- جدول شماره 19. رعایت حجاب و پوشش اسلامی زن (دختر) در مقابل مرد به تفکیک سریال 138
- اشاره 139
- احکام و فتاوای مراجع عظام تقلید درباره عفاف 139
- 1. حکم نگاه به نامحرم 139
- 2. حکم نمایش زینت، مو و اندام 140
- 3. حکم برخورد زن با چهره خندان و ریبه با نامحرم 143
- 4. حکم برخورد زنی که میداند مرد نامحرم به قصد لذت نگاه می کند 144
- 5. حکم شرعی حجاب 145
- 6. حکم کراهت داشتن یا نداشتن چادر مشکی 146
- منابع 149
- اشاره 149
- کتاب 149
- مجلات 153
- پایان نامه 153
پیش گفتار
پیش گفتار
رعایت عفاف و حجاب اسلامی در برنامه های نمایشی رسانه در تقویت و تحکیم نهاد خانواده و بالا بردن سطح بهداشت روانی جامعه ضروری است. با وجود نقش موثر رسانه در ترویج عفاف و حجاب بویژه از طریق برنامه های نمایشی، گاهی نمایش روابط نامناسب در سریال های تلویزیونی مشاهده می شود؛ که این امر الگوی نادرستی در اختیار مخاطبان جوان و نوجوان قرار داده و موجب آسیب های فرهنگی و اجتماعی در سطح جامعه می شود.
بررسی وضعیت عفاف و حجاب در جامعه ایران خصوصا بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، دو واقعیت مهم را روشن میسازد، نخست اینکه اگر زمینههای فرهنگی و اجتماعی برای ترویج عفاف و حجاب اسلامی فراهم باشد، افراد جامعه بر اساس فطرت پاک خود، فرهنگ عفاف و حجاب را بر فرهنگ بیبندوباری ترجیح می دهند، و دوم، اینکه ترویج فرهنگ عفاف و حجاب، بدون توجه به انگیزههای درونی و پایه های اعتقادی افراد و تنها با بهرهگیری از اهرم زور و اجبار، اثربخش نخواهد بود. از این رو، رسانه ملی باید برنامههای آموزشی، تبلیغی و