- پیش گفتار 1
- مقدمه 4
- فصل اول: کلیات 6
- اشاره 6
- 1. طرح و تبیین مسئله 7
- 2. اهمیت و ضرورت تحقیق 10
- 3. اهداف تحقیق 12
- 5. پیشینه تحقیق 13
- اشاره 13
- پرسش اصلی 13
- پرسش های فرعی 13
- 4. پرسش های تحقیق 13
- 6. روش شناسی 26
- 7. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات 27
- 8. تعریف نظری مفاهیم تحقیق 28
- اشاره 32
- 9. تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق 32
- لحن نامتعارف با یکدیگر 34
- فصل دوم: بایسته ها و ضرورت های عفاف در برنامه های نمایشی رسانه ملی 39
- اشاره 39
- 1. بررسی مفهوم حجاب 40
- 2. بررسی مفهوم عفاف و ابعاد آن 41
- اشاره 41
- الف) تمایز مفهومی «عفاف» و «حجاب» 44
- اشاره 49
- یک عفاف در نگاه 49
- ب) ابعاد عفاف 49
- دو عفاف در پوشش 51
- سه عفاف در «زینت و آرایش» 52
- چهار عفاف در خوردن 54
- پنج عفاف در فقر و غنا 54
- شش عفاف در گفتار (عفت کلام) 57
- هفت عفاف در اندیشه (فکر) 59
- اشاره 61
- 3. حدود و ضوابط عفاف در آموزه های اسلامی و احکام و فتاوای مراجع عظام تقلید 61
- الف) احکام نگاه به نامحرم 62
- اشاره 65
- ب) دیگر مقوله های عفاف در فتاوای مراجع عظام تقلید 65
- یک حکم نمایش زینت، مو و اندام 65
- دو حکم برخورد زن همراه با چهره خندان و متبسّم با مردان نامحرم 66
- چهار حکم دست دادن زن و مرد نامحرم 67
- پنج حکم چت کردن با جنس مخالف و رد و بدل کردن صحبت های معمولی 67
- سه حکم سلام کردن مرد به زن نامحرم 67
- هفت حکم ارتباط صمیمی بین دختر و پسر 68
- شش حکم شوخی کردن با نامحرم 68
- هشت حکم ارتباط تحصیلی بین دختر و پسر 70
- ده حکم صحبت کردنی که سبب جلب توجه می شود 71
- نه حکم نامه نگاری با نامحرم 71
- ج) حکم حجاب 72
- 4. بررسی فتاوای مراجع درباره عفاف در برنامه های نمایشی رسانه 74
- 5. اهداف و سیاست های رسانه ملی در تولید برنامه در زمینه حجاب و عفاف 82
- 6. جمع بندی شاخص های نهایی عفاف اسلامی در برنامه های نمایشی 86
- اشاره 88
- فصل سوم: یافته ها و پیشنهادها 88
- 1. یافته های تحقیق 89
- 2. پیشنهادها 94
- الف) تعریف و تعیین محدوده عفاف برای برنامه سازان 94
- اشاره 94
- ب) توجه به حجاب «چادر» به عنوان حجاب برتر و سفارش شده از جانب علما و بزرگان دین در ساخت مجموعه های تلویزیونی 95
- ج) توجه دقیق و همه جانبه به رعایت عفاف اسلامی در روابط زن و مرد در مجموعه های تلویزیونی سیما 97
- د) تأکید بیشتر بر نمایش ارتباطات سالم در زندگی شهرستانی و روستایی و کاهش حجم نمایش روابط جوانان پایتخت نشین 102
- ه) پرهیز از پرداختن به ارتباطات دوستانه میان دختر و پسر در روابط پیش از ازدواج در مجموعه های تلویزیونی سیما 103
- و) کاهش حجم ارتباطات میان زن و مرد در مجموعه های تلویزیونی به ویژه در محدوده زمانی شب و دیدارهای خصوصی 104
- ز) استفاده برنامه سازان و تهیه کنندگان سیما از کارشناسان دینی در تهیه و ساخت مجموعه های تلویزیونی مرتبط با موضوع روابط زن و مرد 105
- ح) برنامه ریزی اساسی و درازمدت برای پرورش عوامل برنامه ساز 105
- ط) استمرار در فرهنگ سازی فرهنگ عفاف 106
- ی) گفتمان سازی در زمینه فرهنگ عفاف و حجاب 107
- ک) توجه رسانه ملی به تقویت پایه های اعتقادی مخاطب 108
- ل) نهادینه سازی عفاف و حجاب با فعالیت های فرهنگی هنری 109
- م) توجه دقیق به نقش ها و مرزهای زنانگی و مردانگی 110
- ن) نشان دادن آثار منفی رعایت نکردن عفاف و حجاب در رسانه ملی 112
- س) تقویت فرآیند ارزیابی و نظارت برنامه ها 113
- ع) توجه به نفوذ دشمن در فضای رسانه ای کشور 114
- ف) تجدید نظر در سیاست های برون سپاری تولیدات تلویزیونی و نظارت بر خط مشی های مربوط به عفاف در این فرایند 115
- ص) عزم جدّی مدیران رسانه ملی برای تحقق عفاف در برنامه های رسانه ملی 116
- ق) بهره گیری از نیروی انسانی متعهد و ارزشی در روند تولید برنامه های نمایشی به ویژه استفاده از ظرفیت دانشکده صدا و سیمای قم و مرکز پژوهش های اسلامی 117
- 3. محدودیت های تحقیق 118
- اشاره 119
- پیوست ها 119
- جدول کدنامه متغیرهای تحقیق 120
- جدول 120
- اشاره 120
- جدول شماره 1. مکان ارتباط زن و مرد به تفکیک سریال 123
- اشاره 123
- جدول های مقایسه ای سریال های مورد بررسی به تفکیک مقوله های عفاف 123
- جدول شماره 2. مکان ارتباط منفی بین زن و مرد به تفکیک سریال 125
- جدول شماره 3. زمان ارتباط زن و مرد به تفکیک سریال 126
- جدول شماره 4. نگاه آلوده به نامحرم به تفکیک سریال 127
- جدول شماره 5. ارتباط خصوصی زن و مرد نامحرم به تفکیک سریال 128
- جدول شماره 7. صحبت کردن با ملاطفت و ناز و عشوه با یکدیگر به تفکیک سریال 129
- جدول شماره 6. استفاده زن از لوازم آرایشی به تفکیک سریال 129
- جدول شماره 9. شوخی میان مرد و زن نامحرم به تفکیک سریال 130
- جدول شماره 8. رفتارهای جلف و سبک به تفکیک سریال 130
- جدول شماره 10. موی آشکار زن به تفکیک سریال 131
- جدول شماره 11. تماس بدنی (عمدی یا غیر عمدی) به تفکیک سریال 132
- جدول شماره 12. گفت وگوی زن و مرد با افعال مفرد به تفکیک سریال 132
- جدول شماره 14. اندام آشکار زن به تفکیک سریال 133
- جدول شماره 13. خطاب قرار دادن زن و مرد با نام کوچک به تفکیک سریال 133
- جدول شماره 15. لوازم زینتی آشکار زن در مقابل مرد به تفکیک سریال 134
- جدول شماره 16. روابط عاشقانه پیش از ازدواج میان دختر و پسر نامحرم به تفکیک سریال 135
- جدول شماره 17. نوع حجاب زن در مقابل مرد به تفکیک سریال 136
- جدول شماره 18. پوشش زن در مقابل مرد به تفکیک سریال 137
- جدول شماره 19. رعایت حجاب و پوشش اسلامی زن (دختر) در مقابل مرد به تفکیک سریال 138
- 1. حکم نگاه به نامحرم 139
- احکام و فتاوای مراجع عظام تقلید درباره عفاف 139
- اشاره 139
- 2. حکم نمایش زینت، مو و اندام 140
- 3. حکم برخورد زن با چهره خندان و ریبه با نامحرم 143
- 4. حکم برخورد زنی که میداند مرد نامحرم به قصد لذت نگاه می کند 144
- 5. حکم شرعی حجاب 145
- 6. حکم کراهت داشتن یا نداشتن چادر مشکی 146
- اشاره 149
- کتاب 149
- منابع 149
- پایان نامه 153
- مجلات 153
1. بررسی مفهوم حجاب
1. بررسی مفهوم حجاب
«حجاب» در لغت به معنای پرده، حاجب، پوشیدن و پنهان کردن و منع از وصول است. همچنین به معنای مانع و پرده و پوشش آمده است.(1) حجاب به معنای پوشش اسلامی بانوان، دو بعد ایجابی و سلبی دارد. بعد ایجابی آن، وجوب پوشش بدن و بعد سلبی آن، حرام بودن خودنمایی به نامحرم است و این دو بعد باید در کنار یکدیگر باشند تا حجاب اسلامی محقق شود. گاهی ممکن است یک بعد باشد، ولی دیگری نباشد که در این صورت، نمی توان گفت حجاب اسلامی محقق شده است.(2)
اگر به معنای عام، هر نوع پوشش و مانع از وصول به گناه را حجاب بنامیم، حجاب می تواند اقسام متفاوتی داشته باشد، از جمله حجاب ذهنی، فکری و روحی. علاوه بر این، در قرآن از انواع دیگر حجاب نام برده شده است که در رفتار خارجی انسان تجلی می کند، مثل حجاب و پوشش در نگاه که به مردان و زنان در مواجهه با نامحرم توصیه شده است.
مرتضی مطهری نیز در این باره معتقد است:
کلمه «حجاب» هم به معنی پوشیدن است و هم به معنی پرده و
1- فخرالدین طریحی، مجمع البحرین، تحقیق: سید احمد حسینی، ج2، ص 30.
2- محسن قرائتی، تفسیر نور، ج 8، ص 124.