نقش و کارکرد خانواده در جهاد اقتصادی صفحه 46

آنچه که در دست یابی به این فضیلت بزرگ میتواند یاری گر انسان و خانوادهاش باشد، عبارتند از:

1. تعیین هدف از مصرف

1. تعیین هدف از مصرف

مجموعه افراد خانواده (پدر و مادر، فرزندان، پدربزرگ و مادربزرگ و ...) که با هم زندگی میکنند و دارای درآمد و هزینه مشترک هستند، پیش از هر اقدام اقتصادی، لازم است هدف اصلی از زندگی را برای خود روشن کنند. آیا مصرف، هدف زندگی است یا وسیلهای برای زندگی؟

بیشک، انتخاب گزینه نخست، در تعادل روانی خانواده اختلال ایجاد خواهد کرد و دگرگونیهای ویرانگری در رفتار و کردار افراد به جای خواهد گذاشت. این تغییر رفتار را در خانوادههای کشورهای توسعه یافته صنعتی میتوان به روشنی دید. از سوی دیگر، زندگی کردن برای داشتن و مصرف کالای بیشتر، ضمن اینکه با هدف نهایی در اقتصاد اسلامی مغایر است، باعث تنزل مقام و شأن انسانی است؛ زیرا در این ایده، همواره «اجبار و وسواسی برای خوردن، خریدن، تملک و مصرف هر چه بیشتر وجود دارد.»(1) این گونه زیستن که زندگی انفعالی و تنزل یافته از حدّ انسانی است نه تنها مغایر با اهداف نظام اقتصادی اسلام و منافع ملی است، بلکه غیر قابل تأمین برای همگان است. با این حساب، هدف از مصرف برای اعضای خانواده مسلمان، روشن است. اگر قصد جهاد اقتصادی در کشور دارند، باید نگاهی ابزاری به مصرف داشته باشند که در این صورت، زندگی، معنی اسلامی و انسانی خود را خواهد یافت. البته نگاه ابزاری به مصرف، به معنی دست کشیدن از زندگی مادی و بازداشتن از مصرف نیست، بلکه به معنی نگاه به فراخود، مفید بودن