- دیباچه 1
- مقدمه 3
- اشاره 3
- اشاره 8
- 1. تداوم چالش ها در عرصه های اقتصادی 8
- نام گذاری سال 1391 به نام تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی 8
- 2. اولویت مسئله تولید، کار و سرمایه ایرانی 10
- اشاره 14
- فصل اول: کلیات 14
- اشاره 15
- 1. مال و ثروت 15
- مال در لغت 16
- تعریف اصطلاحی مال 16
- اشاره 17
- الف) مال و ثروت از دیدگاه اسلام 17
- یک مال از آن خداست 18
- سه مال وسیله قوام و سامان یابی زندگی مردم 19
- دو مال امانت در نزد انسان است 19
- چهار نکوهش بهره برداری نادرست از اموال 20
- پنج مال وسیله امتحان انسان 21
- اشاره 23
- 2. کار 23
- الف) کار و اهمیت آن در اسلام 24
- یک قوانین حاکم بر نظام هستی 24
- اشاره 24
- اول سفارش به کسب روزی با دست رنج 26
- اشاره 26
- دو قوانین شریعت و نظام تشریع 26
- دوم کار همانند جهاد در راه خدا و بلکه بالاتر از آن 27
- سوم نکوهش بی کاری و سربار دیگران شدن 28
- چهارم عبادت بودن کار 29
- سه کار در سیره عملی اولیای الهی 30
- پنجم تجلیل از کارگر 30
- یک اعتدال در کار 35
- اشاره 35
- ب) آداب کار 35
- دو پرداختن به کارهای مجاز 36
- سه پرداختن حقوق مالی 37
- اشاره 38
- 3. سرمایه 38
- الف) تعریف و معنای سرمایه 39
- ب) سرمایه از نگاه آموزه های دینی 40
- 4. تولید 47
- اشاره 47
- الف) اهمیت تولید 47
- ب) اسلام و مسئله تولید 48
- اشاره 48
- یک پای بندی به اصول و اهداف کلی نظام اقتصادی 49
- دو سیره ائمه اطهار علیهم السلام در افزایش تولید 51
- سه قوانین و مقررات مربوط به رشد تولید 52
- ج) تفاوت نگرش اسلام به تولید در مقایسه با دیگر نظامها 53
- اشاره 53
- یک تفاوت در هدف تولید 53
- دو تفاوت در اقسام تولیدات 55
- سه تفاوت در نگاه به عوامل تولید 56
- اشاره 57
- فصل دوم: اهداف تولید ، کار و سرمایه 57
- 1. تأمین نیازهای معیشتی 58
- 2. انجام وظایف عبادی 59
- 3. تحکیم ارزش های معنوی و اخلاقی 61
- 4. عدالت اجتماعی 63
- اشاره 63
- اشاره 66
- عناصر عدالت اقتصادی 66
- الف) رفع فقر 66
- ب) توازن اقتصادی 68
- 5. استقلال و عدم وابستگی اقتصادی 71
- 6. خودکفایی و اقتدار اقتصادی 74
- 7. رفاه عمومی 76
- 8. حفظ حاکمیت سیاسی اسلام 82
- 9. توسعه و رشد اقتصاد 85
- اشاره 85
- عوامل رشد اقتصادی 88
- فصل سوم: بسترهای تولید ، کار و سرمایه 92
- اشاره 92
- 1. کشاورزی 92
- اشاره 92
- اهمیت کشاورزی در اسلام 95
- کشاورزی، شغل انبیا و اولیا 100
- 2. دام داری و دام پروری 101
- اشاره 101
- اهمیت و جایگاه دام داری در اسلام 102
- اشاره 104
- 3. صنعت و فن آوری 104
- صنعت در اسلام 106
- 4. تجارت و بازرگانی 113
- اشاره 113
- اشاره 115
- جایگاه تجارت در اسلام 115
- الف) انگیزه سالم 117
- ب) صداقت و راستی 118
- ج) دانش و تخصص 119
- د) رعایت عدل و انصاف 122
- ه) اولویت تجارت داخلی 123
- ز) استفاده بهینه از امکانات 124
- و) انتخاب کالای مرغوب 124
- ح) اصلاح سرمایه 125
- نفی واسطه گری های غیر ضروری 126
- اشاره 129
- فصل چهارم: راهکارهای افزایش کار ، سرمایه گذاری و تولید 129
- اشاره 130
- 1. اصلاح برخی برداشت های نادرست فکری، فرهنگی و اعتقادی 130
- الف) تبیین مفهوم تقدیر روزی انسان 132
- ب) تبیین مفهوم توکل 134
- ج) تبیین مفهوم زهد و قناعت 136
- 2. ترویج و تبیین دیدگاه اسلام در زمینه فعالیت های اقتصادی 141
- اشاره 141
- الف) کار در اسلام 142
- ب) برادری مؤمنان در اسلام 145
- ج) مواسات در اسلام 147
- د) تعاون همگانی در اسلام 149
- ب) استغفار از گناهان 153
- الف) پای بندی به ایمان و تقوای الهی 153
- ج) صله رحم 154
- د) پرداخت زکات مال 155
- ه) رعایت عدل و داد 156
- اشاره 157
- 4. استفاده از تجربیات و دستاوردهای علمی 157
- اشاره 159
- یک ایجاد و حفظ فرهنگ کار 159
- الف) راهکارهای توسعه کار و تلاش 159
- دو تربیت نیروی کار ماهر 162
- سه ایجاد اشتغال و بستر کار 164
- چهار توجه به حقوق کارگر و حفظ انگیزه کار 167
- اشاره 167
- اول ارتقای جایگاه و احترام کارگر در جامعه 168
- دوم احیای حقوق کارگر 169
- اشاره 170
- ب) راهکارهای استفاده از سرمایه و افزایش سرمایه گذاری 170
- اشاره 171
- اول هم بستگی اجتماعی 171
- یک انباشت سرمایه 171
- سوم قناعت 172
- دوم پرهیز از اسراف و تبذیر 172
- دو امنیت اقتصادی 173
- اشاره 175
- سه استفاده از سرمایه های خارجی 175
- اسلام و استفاده از سرمایه های خارجی 179
- اشاره 182
- چهار تحمل سختی های اقتصادی مقطعی 182
- دوم تشویق مردم به پس انداز 185
- اول ایجاد تعاونی های اعتبار 185
- سوم اصلاح و تصویب قوانین 185
- 1. وظایف مردم در فعالیت های اقتصادی 186
- فصل پنجم: وظایف مردم، دولت و رسانه 186
- اشاره 186
- الف) مسئولیت دولت اسلامی 211
- اشاره 211
- اشاره 211
- 2. وظایف دولت1 211
- یک تحقق اهداف اقتصادی اسلام 212
- دو زمینه سازی برای تحقق عینی مبانی اقتصاد اسلامی 212
- سه تحقق نظام اقتصادی اسلام 213
- ب) جایگاه دولت در اقتصاد 213
- اشاره 217
- ج) مسئولیت دولت در قبال کار و سرمایه و تولید 217
- اشاره 218
- یک بسترسازی برای رشد و پیشرفت فعالیت های اقتصادی 218
- اول ایجاد تحول علمی و فرهنگی 219
- دوم ایجاد و تقویت عدالت اجتماعی 225
- سوم تأمین امنیت اقتصادی 230
- چهارم قانون گذاری و اجرای قوانین و مقررات 234
- اشاره 240
- اول تهیه طرح و برنامه اقتصادی 240
- دو مشارکت مستقیم دولت در توسعه فعالیت های اقتصادی 240
- دوم ایجاد زمینه اشتغال و مشارکت در تولید و سرمایه گذاری 244
- سوم حمایت از تلاشگران عرصه های اقتصادی 252
- چهارم نظارت و کنترل فعالیت های اقتصادی 259
- اشاره 265
- 3. نقش رسانه ملی در عرصه فعالیت های اقتصادی 265
- یک تبیین اهمیت کار در اسلام 266
- اشاره 266
- الف) رسانه و کار و اشتغال 266
- دو تبیین آداب کار و کوشش 267
- سه تشریح نتایج کار و کوشش 268
- چهار توجه به کارگر و حفظ انگیزه کار 269
- یک تبیین دیدگاه اسلام درباره سرمایه و سرمایه گذاری 271
- اشاره 271
- ب) نقش رسانه ملی در توسعه سرمایه گذاری 271
- دو تبیین تفاوت های اساسی بین دیدگاه اسلام با دیگر نظام ها در مورد سرمایه 272
- سه تبیین راه های جذب سرمایه های داخلی و امتیازهای آن 273
- چهار تبیین اهمیت سرمایه گذاری های بنیادی 273
- ج) رسانه ملی و تولید 275
- کتاب نامه 278
سه عنصر اصلی است. بر این اساس، ضرورت دارد دولت با توجه به امکانات و اختیاراتی که دارد، نسبت به سامان یابی روند رونق کار و گسترش بیشتر آن در همه عرصه های اجتماعی به ویژه در بسترهای اقتصادی، اهتمام به خرج دهد و با برنامه ریزی های شایسته، زمینه انباشت سرمایه ها و هدایت آن به سوی تولید را فراهم سازد. علاوه بر آن، با تقویت راهکارهای افزایش تولید ملی، خودکفایی و اقتدار اقتصادی جامعه اسلامی را محقق سازد. برای انجام چنین مسئولیت بزرگی که بر سر راه آن انواع موانع و تنگناها وجود دارد، ناگزیر باید دو گونه کار انجام گیرد که بخشی از این کارها جنبه زمینه سازی دارند و قسمتی دیگر، مستقیماً به رونق و توسعه کار و سرمایه و تولید، مربوط می شوند.
یک بسترسازی برای رشد و پیشرفت فعالیت های اقتصادی
اشاره
یک بسترسازی برای رشد و پیشرفت فعالیت های اقتصادی
بخشی از وظایف دولت در زمینه کار و تولید و سرمایه، به سرمایه گذاری های بنیادی مربوط است. این نوع از سرمایه گذاری ها در تولید و کار و در توسعه اقتصادی نقش مستقیمی ندارند، اما بدون آنها اهداف اقتصادی تحقق پذیر نیست. گاهی از این نوع سرمایه گذاری ها به عنوان سرمایه گذاری بالاسری اجتماعی یاد می شود که عبارت از سرمایه گذاری هایی است که به خودی خود عامل توسعه اقتصادی نیستند، اما برای دست یابی به پیشرفت اقتصادی، ضرورت دارند؛(1) زیرا بستر را برای فعالیت های اقتصادی فراهم می سازند، مانند سرمایه گذاری برای افزایش کیفیت کار نیروی انسانی و گسترش مراکز فرهنگی، آموزشی و بهداشتی... .
این بخش از مسئولیت دولت، شامل سرمایه گذاری های بسیاری می شود که عبارتند از:
1- رشد و توسعه اقتصادی و مسائل جهان سوم، ص148.