- مقدمه 1
- پیشگفتار 2
- شناخت هستی 3
- خودشناسی (انسان شناسی) 4
- برنامه و راه شناسی 4
- بخش اوّل: هستی شناسی (خداشناسی) 6
- اشاره 6
- اشاره 9
- اصول فلسفه دیالکتیک 9
- مطلب اول: 12
- بررسی نظریّات یاد شده 12
- مطلب دوم: 13
- نتیجه: 17
- آفریدگار جهان 18
- اشاره 18
- اشاره 18
- برهان اوّل: برهان حدوث و نیاز 18
- برهان حدوث به بیان دیگر 25
- برهان دوم: نظم و نظامات و هدفداری در جهان 26
- اشاره 26
- أندکی در خود بنگریم 29
- توضیح 34
- اشاره 34
- برهان سوم: وجوب و امکان 34
- فطرت 37
- بحث صفات 42
- اشاره 42
- اشاره 43
- راههای إثبات یا نفی صفات آفریدگار 43
- الف فطرت 43
- ب: تفکّر در خلقت 44
- ج: تبیین و تشریح مفهوم واجب الوجود 45
- 1 آفریدگار جهان أزلی و أبدی است 46
- 2 آفریدگار جهان عالم است 46
- صفات ثبوتی 46
- 3 آفریدگار جهان قادر است 48
- اشاره 48
- محال ذاتی قابل تعلّق قدرت نیست 48
- اشاره 50
- 4 آفریدگار جهان حیّ و زنده است 50
- 5 آفریدگار جهان عادل است 50
- پرسش: 51
- 6 خداوند غنی است 53
- 7 خداوند مرید است 54
- اشاره 55
- دلیل اوّل: فطرت 55
- 1 خداوند یکتا است و شریک و شبیه ندارد و قابل تجزیه و تقسیم نیست. 55
- صفات سلبی 55
- اشاره 55
- دلیل دوّم: برهان ترکیب 56
- اشاره 56
- توضیح: 56
- دلیل سوّم: برهان تمانع 56
- دلیل چهارم: 58
- دلیل پنجم: 58
- دلیل ششم: 60
- 2 خداوند مرکّب نیست 61
- اقسام توحید 62
- 1 توحید ذاتی 62
- اشاره 62
- 2 توحید صفاتی 62
- 3 توحید أفعالی 63
- 4 توحید عبادی 64
- اشاره 65
- بخش دوّم: پیامبرشناسی (راه و برنامه شناسی) 65
- نبوّت 66
- نبوّت عامه 66
- اشاره 66
- نبوّت خاصّه 67
- لزوم وجود نبیّ 68
- اشاره 68
- حسّ و عقل در شناخت سعادت ناتوانند 69
- نارسایی و ناتوانی مکتب های بشری 70
- [إثبات نبوّت و رسالت ] 73
- معجزه 73
- کرامت 74
- معجزه و سحر 74
- معجزات پیامبر اسلام 75
- اشاره 75
- چگونه معجزه دلیل رسالت است؟ 75
- إعجاز قرآن 76
- اشاره 76
- وجوه إعجاز قرآن 78
- اشاره 82
- الف: توحید و توصیف خداوند بزرگ 83
- ب: مسائل إجتماعی 84
- ج: أخلاقی، عبادی، اقتصادی و إعتقادی 87
- د: إخبار از غیب 89
- ه: أسرار خلقت 91
- اشاره 94
- عصمت 94
- توضیح: 95
- دلیل عقلی بر عصمت پیامبران 95
- اشاره 95
- دلیل نقلی بر عصمت پیامبران 97
- توضیح: مبارزات و درگیری های رسول اکرم صلی الله علیه وآله که نفی بت و شرک و خرافات و دعوت به توحید بود از نظر کفّار و مشرکین قریش گناه بود، لذا در چنین مواردی کسی که با عادات و خرافات آنان مخالفت کند و بر رسوم باطل و جامعه شوریده باشد تا زمانی که در مغلوبیت باشد و به قدرت نرسیده، همواره مورد إنتقاد عموم آن جامعه خواهد بود و کارهای او را گناه شمرده و او را سرزنش می کنند. ولی هنگامی که همان فرد با بدیها و خرافات مبارزه کند و قدرت را در دست گیرد همه حرف ها و مذمّت ها تمام شده، بلکه تبدیل به تحسین و ستایش می گردد. در جریان فتح مکه چنین شد با رسیدن پیغمبر أکرم صلی الله علیه وآله به قدرت، تمام بدگوئی ها و گناه هایی که کفّار قریش و مشرکین عرب از نظر خودشان به پیامبر أکرم صلی الله علیه وآله نسبت می دادند تمام شد و مبدّل به تمجید و تعریف گردید و همان بدگویان تمسّخر کننده سخنشان عوض شد و می گفتند: «أنت أخ کریم و ابن أخ کریم» شما برادری بزرگوار و فرزند برادری بزرگوار می باشی. 108
- خاتمیّت 111
- عصمت و عدالت 111
- وحی 115
- پیامبران اُولُوا العزم 117
- اشاره 118
- بخش سوم: امامت 118
- اشاره 119
- امامت 119
- اشاره 119
- امامت عامّه 119
- دلیلهای عقلی بر نیاز امت اسلامی به امام 120
- ب خدای تعالی می فرماید: «إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هادٍ» . 122
- الف خدای تعالی می فرماید: «وَ إِنْ مِنْ اُمَّهٍ اِلاَّ خَلاَ فِیها نَذیرٌ» . 122
- اشاره 122
- ج خدای تعالی می فرماید: «وَ یَوْمَ نَبْعَثُ فِی کُلِّ اُمَّهٍ شَهِیْدَاً عَلَیْهِمْ مِنْ اَنْفُسِهِمْ وَ جِئْنَا بِکَ شَهِیْدَاً عَلیَ هؤُلاءِ» . 122
- دلیلهای نقلی بر نیاز امت اسلامی به امام 122
- اشاره 124
- امامت خاصّه 124
- طریق اوّل: نصّ 128
- طریق دوّم: 138
- طریق سوم 139
- ترجمه و توضیح 143
- امامت سایر ائمه تا حضرت مهدی علیه السلام 147
- اشاره 147
- الف) نص 147
- ب) ادعای امامت همراه با کرامت 149
- ج) فضائل و شایستگی های آنان 150
- مسئله طول عمر و غیبت طولانی حضرت مهدی علیه السلام 151
- دلیل های منکرین امامت بلا فصل حضرت علی علیه السلام و پاسخ آن 160
- عصمت أئمّه علیهم السلام 167
- اشاره 170
- شخصیّت و امتیازات ائمّه معصومین علیهم السلام 170
- بخش اوّل: خلقت نوری 171
- بخش دوم: امتیازات علمی 173
- بخش سوم: قدرت ائمه علیهم السلام 174
- بخش چهارم: معادشناسی (انسان شناسی) 179
- اشاره 179
- معادشناسی 180
- شناخت انسان 180
- زندگی انسان بعد از مرگ 196
- قبر و سؤال قبر و عذاب و ثواب در قبر 216
- وجود بهشت و دوزخ در عالم برزخ 226
- قیامت و مسائل مربوط به قیامت 232
- اشاره 232
- زمینه تحقق قیامت 235
- اشاره 238
- معاد جسمانی 238
- بعضی از روایات معاد جسمانی 248
- شبهه آکل و مأکول: 256
- اشاره 256
- شبهات معاد جسمانی 256
- اشاره 256
- جواب شبهه 257
- میزان 262
- تقسیم نامه اعمال (تطایر الکتب) 266
- صراط 271
- بهشت یا دوزخ 277
- تناسب کیفر با عمل 281
- فهرست منابع 286
ظاهر قرآن شیرین و باطن قرآن پر عمق و از بسیاری از افکار دور، شگفتیهایش شمارش نشود و همه مطالب شگفت آورش آشکار نگردد.
و به فرمایش أمیرمؤمنان علی علیه السلام:
«وفیه ربیع القلب وینابیع العلم وما للقلب جلاء غیره». (1)
قرآن، بهار دل است و چشمه های دانش است و جلاء و صفا بخشی نیست برای دل جز قرآن.
عصمت
اشاره
از مطالبی که در بحث نبوّت شایسته است بررّسی شود مسأله عصمت أنبیاء است.
عصمت، در لغت به معنای نگهداری و حفاظت است و مقصود از عصمت أنبیاء مصونیّت پیامبران از خطا و نسیان (عصمت علمی) و همچنین مصونیّت آنان از گناه و معصیت (عصمت عملی) است.
پیامبران إلهی دارای خصوصیّت و حالتی می باشند که با آن خصوصیّت از اشتباه و خطا و نسیان و فراموشی و گناه و آلودگی محفوظ و مصون اند. در تبلیغ رسالت و پیامبری اشتباه نمی کنند و در امور عادی زندگی هم خطا ندارند و به عمد و با توجّه هم از آنها خلاف و گناه انجام
1- نهج البلاغه، خطبه 175 وبحارالأنوار، کتاب القرآن، باب فضل القرآن و إعجازه، ح 24، 92/24 وبحارالأنوار، کتاب العلم، باب البدع و الرأی والمقائیس، ح 76، 2/313.