محرمات اسلام: (مجموعه ای از معارف اسلامی اعتقادی - فقهی - اخلاقی - تاریخی - اقتصادی) صفحه 320

ص :320

1- و قال سبحانه: «و لا تقف مالیس لک به علم إنّ السمع و البصر و الفؤاد کلّ أولئک کان عنه مسئولاً». (الإسراء /38)

2- التجسّس لعیوب المؤمنین و ملامتهم قال اللّه سبحانه: یا أیّها الذین آمنوا إجتنبوا کثیراً من الظنّ إنّ بعض الظنّ إثم و لاتجسّسوا و لا یغتب بعضکم بعضاً الآیه (حجرات /11)

3- قال الشهید الثانی: و معنی التجسّس: أن لاتترک عباداللّه تحت سرّ اللّه فتتوصل إلی الأطلاع و هتک الستر حتّی ینکشف لک مالو کان مستوراً عنک کان أسلم لقلبک و لدینک. (رسائل الشهید ص 294)

مردم در زیر ستر الهی باقی بمانند [و در مقابل خدای ستّار العیوب به مبارزه برخیزی و تجسّس نمایی] و اسرار پنهان و عیوب مردم را آشکار سازی، در حالی که مستور بودن آنان برای دین و قلب تو سالم تر و بهتر خواهد بود.

توجه به این نکته لازم است که اگر انسان در مقام اصلاح عیوب خود باشد هرگز وقت و حوصله ای برای تجسّس و بدگمانی و غیبت و امثال اینها پیدا نمی کند.

رسول خداصلی الله علیه وآله می فرماید: «خوشا به حال آن بنده ای که توجه به عیوب خود داشته باشد و با توجه به عیوب و زشتی های خود همیشه مشغول اصلاح خویشتن باشد و از توجه به عیوب دیگران غافل بماند.»

امام باقرعلیه السلام نیز می فرماید: «پاداش نیکی و احسان سریع تر از هر چیزی به انسان می رسد؛ چنان که پاداش و کیفر شر و ظلم و آزار به مردم نیز سریع تر از همه چیز به انسان می رسد.» سپس فرمود: «برای زشتی و نکوهش همین بس که انسان به مردم چشم بدوزد و عیوب مردم را ببیند و از غیب خود غافل باشد و دیگران را نسبت به چیزی که خود نمی تواند از آن جدا شود ملامت نماید.»

رسول خداصلی الله علیه وآله فرمود: «ای کسانی که بازبان مسلمان شده و با قلب های خویش اسلام را نپذیرفته اید! به دنبال لغزش های مسلمانان نباشید؛ همانا هر کس در مقام تجسّس و جستجوی عیوب و لغزش های دیگران باشد خداوند لغزش های او را آشکار می سازد و او را رسوا می نماید [گرچه درون خانه خود باشد].»

-1

-2

-3