محرمات اسلام: (مجموعه ای از معارف اسلامی اعتقادی - فقهی - اخلاقی - تاریخی - اقتصادی) صفحه 453

ص :453

1- و قال الصّادق علیه السلام و کان أمیرالمؤمنین علیه السلام یقول: لایقعدنّ فی السوق إلا من یعقل الشراء و البیع. (المصدر) و فیه عن ابان بن تغلب عن أبی عبداللّه علیه السلام قال: لوددت أنّ أصحابی ضربت رؤوسهم بالسیاط حتّی یتفقهوا. (المصدر ج 1/5)

2- و روی الفیض فی کتاب «الحق المبین» عن الصّادق علیه السلام انّه قال لأصحابه: علیکم بالتفقّه فی دین اللّه و لا تکونوا اعراباً فإنّه من لم یتفقّه فی دین اللّه لم ینظر اللّه إلیه یوم القیامه و لم یزکّ له عملاً. و قال علیه السلام: لیت السیاط علی رؤس أصحابی حتّی یتفقّهوا فی الحلال و الحرام.

3- و قال علیه السلام: لو اتیت بشابّ من شباب الشیعه لایتفقّه لأدّبته.

و فرمود: «نشانه آدم کذّاب و دروغگو این است که از آسمان و زمین و شرق و غرب عالم به تو خبر می دهد، اما اگر از او مسأله ای از حلال و حرام سؤال کنی چیزی نمی داند.»

ترک توبه و غفلت از گناه

خطر گناه و عقوبت و کیفر آن بسیار بزرگ و وحشتناک است. اساساً مخالفت با ذات مقدّس پروردگار و جرأت برگناه در مقابل عظمت و کبریایی و جبارّیت او که فرموده: «عذاب من شدید والیم است» باید برای مؤمن ترس و وحشت داشته باشد. گرچه خداوند خود را ارحم الراحمین معرفی نموده است، چرا که او ارحم الراحمین است «فی موضع العفو و الرحمه».

و «أشدّ المعاقبین است فی موضع النکال و النقمه» البته اگر بنده اقرار به گناه داشته و از آن اظهار ندامت کرده نیز نموده باز باید از عقوبت الهی ترس داشته باشد و هرگز هیچ گناهی را کوچک نشمارد از سویی اگر حالت ندامت و پشیمانی و ترس از عقوبت و درخواست بخشش نداشته باشد هیچ گناهی از او بخشوده نمی شود، گرچه گناه صغیره و کوچک باشد.

از این رو، عقل، انسان را از چنین خطری می ترساند و واجب می کند که انسان فوری از گناه خود توبه کند و ترک آن را یک خطر غیرقابل تحمل بداند. قرآن و معصومین علیهم السلام نیز این حکم عقل را امضاء نموده و فراوان به مردم دستور توبه داده اند و ترک آن را موجب

-1

-2