محرمات اسلام: (مجموعه ای از معارف اسلامی اعتقادی - فقهی - اخلاقی - تاریخی - اقتصادی) صفحه 454

ص :454

1- و قال علیه السلام: إنّ آیه الکذّاب أن یخبرک بخبر السماء و الأرض و المشرق و المغرب فاذا سألته عن حرام اللّه تعالی و حلاله لم یکن عنده شی ء (الحق المبین ص 2)

2- ترک التوبه و التسویف فیها قال اللّه سبحانه: یا أیّها ألّذین آمنوا توبوا إلی اللّه توبهً نصوحاً عسی ربّکم أن یکفّر عنکم سیّئاتکم و یدخلکم جنّات تجری من تحتها الأنهار الآیه. (سوره تحریم آیه 8) قال العلاّمه المحقّق الأردبیلی فی زبده البیان: «و الآیه تدلّ بظاهرها علی وجوب التوبه و عدم قبول العذر فی القیامه، و النصوح مبالغه فی النصح و هو صفه للتائب لأنّه ینصح نفسه بالتوبه. و قیل للنبیّ صلی الله علیه وآله: ما التوبه النصوح؟ فقال: أن یتوب التائب ثمّ لایرجع کما لایعود اللبن إلی الضرع.

عذاب و کیفر دنیا و آخرت دانسته اند.

خداوند در قرآن فرموده است: «ای کسانی که به خدا ایمان آورده اید [از گناه خود] توبه کنید و به اطاعت او باز گردید. امید آن که خداوند شما را از گناه پاک کند و در جوار رحمت خود جای دهد.»

مرحوم آیه اللّه مقدّس اردبیلی، در کتاب زبده البیان می فرماید: این آیه، به ظاهر دلالت بر وجوب توبه می کند و معنای توبه «نصوح» در این آیه این است که تائب بکوشد و از خود خیرخواهی کند و با توبه خود را از عذاب الهی برهاند. سپس می گوید: از رسول خداصلی الله علیه وآله سؤال شد: توبه نصوح چیست؟ آن حضرت فرمود: «توبه نصوح این است که توبه کننده به آن گناه باز نگردد؛ همانند آن که شیر وقتی از پستان حیوان دوشیده شود به آن باز نمی گردد.»

در نهج البلاغه، از امیرالمؤمنین علیه السلام نقل شده که شخصی مقابل آن حضرت گفت: «استغفراللّه» پس آن حضرت به او فرمود: «مادرت به حال تو گریه کند! آیا می دانی معنای استغفار چیست؟ استغفار درجه علیّین و افراد بلند مرتبه است و برای آن شش شرط لازم است:

1- ندامت و پشیمانی از خطاهای گذشته.

2- تصمیم بر این که هرگز تا آخر عمر به آن گناه روی نیاوری.

-1