محرمات اسلام: (مجموعه ای از معارف اسلامی اعتقادی - فقهی - اخلاقی - تاریخی - اقتصادی) صفحه 470

ص :470

تصرف در مال حرام

اشاره

تردیدی نیست که عناوین حرام در مال ها فراوان است و بیان آنها در یک بخش امکان پذیر نیست. از این رو، به بعضی از موارد مورد ابتلا و ضروری اشاره می شود و سایر موارد و مباحث تحت عناوین دیگر بیان می گردد.

1- اکل مال به باطل [درآمدهای کاذب]

مقصود از اکل مال به باطل این است که کسی مالی را بدون هیچ وجه شرعی و موازین حقوقی به دست بیاورد که آن را درآمد و کسب کاذب و دروغین می نامند، مانند اجرت گرفتن برای کارهای بی ارزشی که هیچ نتیجه عقلایی و عرفی ندارد؛ مثلاً سنگی را از جا بلند کند و یا در تاریکی وحشتناکی به جایی برود و بازگردد و یا به دور جایی به شیوه خاصی بگردد. این گونه کارها در زمان ما فراوان دیده می شود و مع الأسف آن را هنر می نامند و صاحب آن را هنرمند می دانند!

می توان گفت که یکی از مصادیق «اکل مال به باطل» این است که کسی برای انجام کاری که وظیفه دارد آن کار را انجام دهد اجرت بگیرد، مانند اجرت گرفتن بر قضاوت که

-1

-2