محرمات اسلام: (مجموعه ای از معارف اسلامی اعتقادی - فقهی - اخلاقی - تاریخی - اقتصادی) صفحه 51

ص :51

1- و قال سبحانه: «فمن یعمل مثقال ذرّهٍ خیراً یره و من یعمل مثقال ذرّه شرّاً یره» (زلزال /7) و قال سبحانه: إنّی لا أضیع عمل عامل منکم من ذکرٍ أو أنثی بعضکم من بعضٍ» (آل عمران/195) فاخبر اللّه تعالی: أنّه لایضیع أجرالمحسنین، و أنّه یوفّی العاملین أجرهم بغیرحساب، و أنّه لایظلم مثقال ذرّهٍ فأبطل هذه الآیات دعوی المعتزله علی اللّه تعالی أنّه یحبط الأعمال الصالحات أوبعضها و لایعطی علیها أجراً. إلی أن قال: و هذا القول لایجوز أن یکون متوجّهاً إلی المؤمنین ألّذین لاتبعه بینهم و بین اللّه تعالی، و لا متوجّهاً إلی الکافرین ألّذین قدقطع اللّه علی خلودهم فی النار، فلم یبق إلاّ أنّه توجّه إلی مستحقّ العقاب من أهل المعرفه و التوحید. (المسائل السرویه للمفید ص 101)

از بین رفتن گناهان با اعمال نیک

از آیات قرآنی و سخنان معصومین علیهم السلام به طور اجمال ظاهر می گردد که تعدادی از گناهان به وسیله بعضی از اعمال نیک بخشوده خواهد شد. چنانچه برخی از گناهان اعمال نیک و عبادات را بی ارزش می کند و از بین می برد خداوند در سوره نساء می فرماید: «اگر از گناهان بزرگ دوری کنیدما گناهان کوچک و سیّئات شما را بر شما می بخشیم.» و در سوره هود می فرماید: «نماز را در دو طرف روز و پاسی از شب به پای دار. همانا خوبی ها و عبادت ها گناهان [کوچک] را از بین می برد.»

معنای صحیح حبط و تکفیر

مؤلّف گوید: تردیدی نیست که بعضی از حسنات و اعمال نیک گناهان را می شوید؛ چنان که بعضی از گناهان نیز حسنات و اعمال نیک انسان را تباه می کند. البته صحیح نیست که گفته شود هرگناهی عبادات و حسنات گذشته انسان را ضایع و هر عبادت و عمل نیکی گناهان گذشته را می شوید. آری، در مواردی که شرع مقدّس اسلام چنین فرموده است صحیح است، ولی به صورت قاعده کلی قابل قبول نیست.

-1

-2