محرمات اسلام: (مجموعه ای از معارف اسلامی اعتقادی - فقهی - اخلاقی - تاریخی - اقتصادی) صفحه 60

ص :60

1- جعلت الخبائث فی بیت و جعل مفتاحه الکذب. مستدرک، ج 2/ص 100.

2- من کثر فکره فی المعاصی دعته الیها. (غررالحکم، ص 664.)

بلکه عملی شرک آمیز خواهد بود؛ چرا که ریا شرک خفّی و بسیار خطرناک است. در قرآن و سخنان معصومین علیهم السلام نیّت، اساس و ارزش هر عملی محسوب شده است. خداوند در قرآن می فرماید:

«قُلْ کُلٌّ یَعْمَلُ عَلَی شَاکِلَتِهِ فَرَبُّکُمْ أَعْلَمُ بِمَنْ هُوَ أَهْدَی سَبِیلاً» (اسراء /83)

یعنی: رسول من! به مردم بگو: ارزش عمل هر کسی براساس شاکله و نیّت اوست. از این رو، تنها پروردگار شما می داند که کدام یک از شما بهتر هدایت یافته است [چرا که تنها او از نیت های شما آگاه است.]»

در سخنان معصومین علیهم السلام نیز فراوان آمده که ارزش اعمال به نیت هاست بلکه تمام ارزش عمل همین نیّت است.

قال النبیّ صلی الله علیه وآله: «إنّما الاعمال بالنیّات، و لکّل امراءٍ ما نوی.» (تهذیب، ج 4/186)

و قال الصادق علیه السلام: «و النیّه أفضل من العمل الا و إنّ النیّه هی العمل» ثمّ تلا قوله عزّوجلّ: «قل کلّ یعمل علی شاکلته» یعنی علی نیّته.» (الکافی، ج 2/16).

خداوند در آخر سوره مبارکه بیّنه می فرماید: «و ما أمروا إلاّ لیعبدواللّه مخلصین له الدین» (بینه /4).

امام هشتم علی بن موسی الرضاعلیه السلام نیز می فرماید: «طوبی لمن أخلص للّه العباده و الدعاء و لم یشغل قلبه بماتری عیناه و لم ینس ذکراللّه بما تسمع أذناه.» (کافی ج 2/16)

نیت های زشت و زیبا

عاصم بن قتاده می گوید: در میان قبیله ما (در شهر مدینه) مردی بود به نام «قزمان» که نسبش کاملاً روشن نبود و هرگاه ذکری از او می شد رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله و سلّم می فرمود: «او اهل دوزخ است.» چون جنگ احد پیش آمد، آن مرد در دفاع از لشکر اسلام شهامت عجیبی از خود نشان داد و به تنهایی هفت یا هشت تن از مشرکان را به قتل رسانید و سرانجام زخم های سنگینی برداشت و همراهانش او را به خانه های بنی ظفر بردند.

مسلمانان اطراف بستر او را گرفتند و به او می گفتند: ای قزمان! به خدا امروز در راه خدا کوشش و فداکاری زیادی کردی. و او را به بهشت مژده می دادند.

قزمان گفت: به چه چیز مرا مژده می دهید؟ به خدا این فداکاری من تنها به خاطر