محرمات اسلام: (مجموعه ای از معارف اسلامی اعتقادی - فقهی - اخلاقی - تاریخی - اقتصادی) صفحه 87

ص :87

1- 5- الکافی: یونس، عن داودبن فرقد، عن حسّان الجمّال، عن عمیره، عن أبی عبداللّه علیه السلام قال: سمعته یقول: أمر النّاس بمعرفتنا و الردّ إلینا و التسلیم لنا، ثمّ قال: و إن صاموا و صلّوا و شهدوا أن لاإله إلاّاللّه و جعلوا فی أنفسهم أن لایردُّوا إلینا کانوا بذلک مشرکین. (الکافی ج 2/398)

2- - الکافی: علی بن إبراهیم، عن أبیه، عن أحمدبن محمّدبن أبی نصر، عن عبداللّه بن یحیی الکاهلی قال: قال أبوعبداللّه علیه السلام: لو أنَّ قوماً عبدوا اللّه وحده لاشریک له و أقاموا الصلاه و آتوا الزَّکاه و حجّوا البیت و صاموا شهررمضان ثمَّ قالوا لشی ء صنعه اللّه أوصنعه النبیّ صلی الله علیه وآله: ألاّ صنع خلاف الّذی صنع؟ أو وجدوا ذلک فی قلوبهم لکانوا بذلک مشرکین، ثمَّ لایجدوا فی أنفسهم حرجاً ممّا قضیت و یسلّموا تسلیماً (النسا: 64)» ثمَّ قال أبوعبداللّه علیه السلام: فعلیکم بالتسلیم. (المصدر)

چیزی را دارند، بلکه باید بداند که موثر واقعی ذات مقدّس پروردگار است.

بنابراین باید برای نجات از خطرها و مشکلات به خداوند توجه نمود و از او درخواست حاجت و نیاز کرد و به غیر او امیدوار نبود. پس اگر ما کسی و یا چیزی را مستقل در تأثیر بدانیم و از قدرت خداوند غافل شویم مشرک خواهیم بود و این را شرک در افعال می گویند.

در کتاب بحار، از حضرت صادق علیه السلام روایت شده که در تفسیر آیه شریفه «و ما یؤمن اکثرهم باللّه إلاّوهم مشرکون» فرمود: «اگر کسی بگوید: لولا فلان لهلکت و لولا فلان لما أصبت کذا و کذا و لولا فلان لضاع عیالی... ؛ یعنی اگر فلانی نبود من هلاک شده بودم و به فلان بهره و درآمد نمی رسیدم و زن و بچه من ضایع می شدند و... چنین کسی مشرک خواهد بود؛ چرا که برای خدا در عالم ملک شریک قرار داده است.» آری اگر بگوید: اگر خداوند فلان وسیله رابرای من فراهم نکرده بود و یافلان کس را واسطه کار من قرار نداده بود من هلاک شده بودم مشرک نخواهد بود.

توحید در صفات و شرک در صفات

توحید در صفات این است که صفات ذات مقدّس حق، مانند حیات و قدرت و علم و اراده و کبریایی و امثال اینها عین ذات اوست، در حالی که این صفات در مخلوق از ناحیه خداوند افاضه می شود و مخلوق در همه چیز محتاج به پروردگار خود می باشد. و اگر انسان از روی غفلت و غرور، این گونه صفات را از خود بداند مشرک خواهد بود؛ چنان که اگر صفات ذات مقدّس الهی را زاید بر ذات او بداند نیز مشرک می باشد. هم

-1