پایان نامه کارشناسی ارشد رشته علوم سیاسی: مهدویت و آینده سیاست (دولت) از دیدگاه شیعه صفحه 16

یک. آینده پژوهی

اشاره

فهم آینده؛ یعنی، به دست آوردن تصویری از وضعیت هایی که در آینده تحقّق پیدا می کنند. از آنجا که این وضعیت ها بستر عمل فرد هستند، بنابراین تصویر مزبور در عمل امروز دخل دارد. هر عملی که مرتکب می شویم، در مرحله ای به تصویری که از آینده داریم، ربط پیدا می کند و از آن فراتر، بدون تصویری از آینده، اعمال ما صورت نمی گیرد. حال درستی فهم طبیعتاً بر اساس تحقّق آن است و هر قدر وضعیت پیش بینی شده به واقعیت نزدیک تر باشد، فهم درست تری در اختیار بوده است.

آینده و مؤلّفه های آن:

با توجّه به این مطالب روشن می شود که آینده پژوهی؛ یعنی: یکم. تلاش برای یافتن تصویری از آینده؛ دوّم: ارائه توجیهی برای آن تصویر.(1)

باید در نظر داشته باشیم که «آینده» احتمالاً از در هم کنش چهار مؤلّفه زیر پدید می آید:

1. رویدادها، 2. روندها، 3. تصویرها، 4. اقدام ها.

1. رویدادها:

رویدادها، همان وقایعی هستند که مردم را نسبت به کفایت و کارآیی تفکّر درباره آینده، به تردید می اندازند، وقایعی که روی دادنشان محتمل به نظر می رسد. آنچه که قرار است بعد روی دهد، کاملاً ناشناخته می نماید... بهترین کاری که امید انجام آن را داریم، این است که با فرض آمادگی نسبی، بدون طرح و برنامه قبلی پیش رویم و امور را بیشتر به بخت و اقبال واگذار کنیم!

2. روندها و مسائل نوظهور

بسیاری از طرّاحان، معتقدند که می توان وضعیت های عمده آینده را تشخیص و طرح ریزی اثربخشی برای استقبال از آنها انجام داد. طراحان توصیه می کنند که روندها را به دقّت مورد توجّه قرار دهیم تا بتوانیم آینده را پیش بینی کرده، برای آن آماده شویم. بعضی از