- اهداء: 1
- تقدیر و تشکر 2
- چکیده 3
- بخش اول: کلیات و چارچوب نظری 4
- اشاره 4
- مقدمه: طرح تحقیق 5
- اشاره 5
- 1. بیان مسأله 6
- 2. علّت انتخاب موضوع 7
- 3. پیشینه پژوهش 8
- 4. سؤالات اصلی و فرعی 8
- 5. فرضیات پژوهش: 9
- 7. روش پژوهشی: 10
- 8. سازماندهی پژوهشی: 10
- 6. واژگان و مفاهیم کلیدی: 10
- اشاره 12
- فصل اول: روش شناسی تحقیق 12
- مقدمه: 13
- یک. آینده پژوهی 16
- اشاره 16
- آینده و مؤلّفه های آن: 16
- روش آینده پژوهی 19
- محمل دولت و حکومت: 20
- محمل دولت مهدوی (از دیدگاه شیعه) 21
- ویژگی های یک آینده پژوه 22
- پیش بینی آینده 23
- فلسفه تاریخ 32
- دو. فلسفه تاریخ و دیدگاه دانشمندان 32
- دو مفهوم فلسفه تاریخ: 34
- 1. توین بی و انگاره «تمدّن» 37
- چهار دیدگاه در فلسفه تاریخ: 37
- 2. کانت و انگاره «گونه های انسانی» 39
- 3. هگل و انگاره «ملّت» و «روح» 42
- 4. مارکس و جامعه بی طبقه 45
- نقد و بررسی چهار نظریه: 51
- چکیده بحث: 53
- سه. فلسفه تاریخ و دیدگاه شیعه (بر اساس قرآن و روایات) 54
- مقدمه 54
- 3 1 1. حرکت به سوی کمال 58
- 31. فلسفه تاریخ از دیدگاه شیعه: 58
- 3 1 2. هدف و مقصد 62
- 3 1 3. مسیر و مکانیسم حرکت 65
- 3 1 4. پیروزی حقّ بر باطل 70
- 3 2 1. آخر الزمان و آینده بشری 75
- 32. آینده از دیدگاه قرآن و روایات 75
- 3 2 2. آیات قرآن و روایات 76
- چکیده بحث: 83
- اشاره 86
- فصل دوم: نظریه های آینده تاریخ 86
- یک. سیاست 87
- اشاره 87
- سیاست و دولت در آینده 87
- دو. دولت (State) 89
- اشاره 89
- 1. مردم (جمعیت) 93
- 2. سرزمین (عامل ارضی) 93
- اشاره 94
- سه. پیوند سیاست و دولت 94
- 4. حاکمیت (اقتدار فراگیر) 94
- 3. حکومت (سازمان حکمرانی) 94
- 3 1. پایان سیاست 96
- 3 2. پایان دولت 100
- 3 3. کاستی های دولت و دولت بایسته 105
- اشاره 108
- 1 1. مسیحاباوری و منجی گرایی 108
- 1 2. بازگشت مسیح 112
- 1 3. ملکوت (سلطنت) خداوند 117
- 1 4. سلطنت خدا یا پادشاهی مسیح 120
- 1 5. دولت مسیح 122
- 1 6. داوری و قضاوت 130
- چکیده بحث: 133
- اشاره 135
- 2 1. فلسفه تاریخ 136
- 2 2. طرح فرضیه پایان تاریخ 138
- 2 3. سرنوشت دولت 142
- 2 4. نقد و ارزیابی 143
- چکیده بحث: 145
- اشاره 147
- 3 1. تعریف و شناخت دولت 147
- 3 2. کاستی ها و ناراستی های دولت 150
- 3 3. آینده دولت 151
- 3 4. جامعه موعود کمونیستی 154
- 3 5. نقد و بررسی 156
- چکیده بحث: 157
- فصل سوم: شیعه و آینده دولت 159
- اشاره 159
- آینده سیاست و دولت 160
- اشاره 160
- یک. پایان تاریخ (آخر الزمان) 164
- اشاره 167
- 2 1. دیدگاه اهل سنت: 167
- دو. باور داشت مهدویت 167
- 2 2. دیدگاه شیعه دوازده امامی 172
- 2 3. دیدگاه فرقه های مختلف شیعه 173
- سه. جامعه موعود شیعه 175
- اشاره 175
- 3 1. آغاز و انجام جهان 175
- 3 2. ظهور و قیام 176
- 3 3. جنگ و ستیزش 177
- 3 4. پیروزی حقّ و نابودی باطل 178
- 3 5. سیطره بر جهان 179
- 3 6. تشکیل دولت 180
- چکیده فصل: 183
- اشاره 185
- بخش دوم: فرضیه های دولت مهدی(عج) در اندیشه شیعه 185
- مقدمه 186
- فصل اول: فرضیه انتقام و پایان تاریخ (بدون تشکیل دولت) 188
- اشاره 188
- یک. انتقام و پایان بخشی به دولت های جائر 189
- اشاره 189
- 1 1. انتقام 191
- 1 2. جنگ و قتال 193
- 1 3. تسلیم شدن گردنکشان 195
- 1 4. مدت جنگ و قتال 196
- الف. جنگ و پیکار نهایی 198
- نقد و بررسی فرضیه 198
- ب. کشتار و قتل عام 199
- د. سیره و روش امام مهدی(عج) 201
- ج. مدّت جنگ 201
- ه. انتقام و خونخواهی 202
- و. دولت سیاسی یا دولت اخلاقی 202
- ز. مبانی دینی شیعه 203
- چکیده فصل 205
- فصل دوم: دولت اقتدارگرا و مبتنی بر قدرت فیزیکی 207
- اشاره 207
- یک. دولت اقتدارگرا و مبتنی بر قدرت فیزیکی 208
- اشاره 208
- 1 1. صاحب شمشیر 211
- 1 2. یاری شده با رعب (ترس) 213
- 1 3. قاطعیت و شدّت 214
- 1 4. سلطه و اقتدار فراگیر 216
- الف. استفاده از منطق و قدرت 217
- اشاره 217
- نقد و بررسی 217
- ب. سیره و روش مهدی(عج) 218
- ج. بررسی روایات خشونت 220
- د. رابطه دوستانه یا اقتدارگرایانه 220
- ه. شفقت یا شدّت 221
- و. اصلاح کارها در یک شب 222
- ز. سرکوبی شورشیان و پایان جنگ ها 223
- ح. کاربرد قدرت برای اقامه حق 224
- چکیده فصل: 226
- فصل سوم: فرضیه دولت اخلاقی مبتنی بر ساختار امامت 228
- اشاره 228
- اشاره 229
- دولت اخلاقی مبتنی بر ساختار امامت 229
- مقدمه یک. پیوند اخلاق و سیاست (دولت) 232
- مقدمه دو. جامعه مشترک المنافع اخلاقی ( دولت اخلاقی) 236
- اشاره 236
- 2 1. تضاد خیر و شرّ 237
- 2 3. جامعه مشترک المنافع اخلاقی (دولت اخلاقی) 238
- 2 2. کمال مطلوب انسان ها 238
- 2 4. ویژگی های جامعه اخلاقی 239
- مقدمه سه: نظریه اخلاقی دولت (هگل) 242
- اشاره 242
- 3 2. آزادی و دولت 243
- 3 1. روح یا ذهن 243
- یک. امامت (سیاست امامت) 248
- دولت اخلاقی امام مهدی: 248
- اشاره 250
- دو. چرایی دولت اخلاقی 250
- الف) وضعیت اخلاقی جهان در روایات 252
- ب) سیاست و نابسامانی های عصر حاضر 253
- ج) وضعیت دموکراسی در حال حاضر 255
- اشاره 256
- سه. دولت اخلاقی امام مهدی(عج) 256
- 3 3. دولت قائم علیه السلام 257
- 3 2. بهترین دولت ها 257
- 3 1. دولت کریمه 257
- 3 4. دولت حق 258
- 3 6. دولت احمدی 258
- 3 5. خلافت و امامت 258
- 3 8. دولت عدل 259
- 3 7. مالک و حاکم جهان (دولت جهانی) 259
- چهار. چیستی دولت اخلاقی امام مهدی(عج) 260
- اشاره 265
- 5 1. روایات: 265
- پنج. دلایل و شواهد دولت اخلاقی 265
- 5 2. اهداف و آرمان ها 268
- 5 3. پیمان نامه اخلاقی 269
- شش. ویژگی ها و سیمای دولت امام مهدی(عج) 270
- بخش سوم: ساختار، کارویژه ها و بروندادها 276
- اشاره 276
- مقدمه 277
- اشاره 279
- فصل اول: ساختار و نهادها 279
- ساختار و سازمان حکومت مهدوی 280
- اشاره 280
- یک. استقرار و تثبیت حکومت 280
- استقرار دولت مهدوی علیه السلام 282
- اشاره 293
- دو . ساخت قدرت و حکومت 293
- 1. حکومت تک ساخت (یونیتری) 294
- 2. الگوی فدرال (Federalism) 294
- 3. دولت بزرگ اسلامی و جمهوری های آزادی و مستقل 295
- 4. الگوی حکومتی امامت 296
- اشاره 299
- سه. ساختار نظام سیاسی 299
- 3 1. امام (نهاد امامت و رهبری) 300
- 3 2 . نهاد وزارت 302
- اشاره 305
- 3 3. نهاد امارت و ولایت 305
- یاران خاص 307
- 3 4. نهاد کارگزار و اجرا 309
- اشاره 309
- 3 4 1. فقیهان و حاکمان شرع 310
- 3 4 4. رفقا و ابدال 311
- 3 4 3. خزانه داران 311
- 3 4 2. اخیار 311
- 3 4 6. عصائب 312
- 3 4 5. نجبا 312
- 3 4 7. سپاهیان و فرماندهان 313
- 3 5. نهاد قضاوت 314
- 3 4 8. بانوان 314
- اشاره 314
- 3 5 1. قضاوت امام مهدی(عج) 315
- 3 5 2 . قضاوت و داوری حضرت عیسی 315
- 3 5 3. قضاوت قاضیان و عالمان 316
- 3 6 . محل حکومت (پایتخت) 317
- 3 7. مدّت حکومت 319
- چکیده فصل: 322
- اشاره 323
- فصل دوم: کارویژه ها و عملکردها 323
- 3 . ولایت اجرای احکام و حدود و قوانین کیفری 325
- ولایت های امامان: 325
- 1. ولایت تشریعی 325
- 2. ولایت قضا 325
- 7. ولایت هدایت و پرورش معنوی 326
- 5. ولایت نظارت در شئون اجتماعی 326
- 6 . ولایت سیاسی در اداره جامعه 326
- 4. ولایت اطاعت و فرمانبری 326
- یک . کارویژه سیاسی اجتماعی (سیاستی) 328
- اشاره 328
- 1 1. کارکرد سیاسی مدیریتی 331
- اشاره 334
- 1 2 . تأمین عدالت 334
- 1 2 1. عدالت سیاسی 335
- 1 2 2. عدالت قضایی 337
- 1 2 3. عدالت اقتصادی (قسط) 338
- 1 2 4. عدالت اجتماعی 339
- 1 3. عملکرد قضایی 340
- 1 4. عملکرد تقنینی (اجرای قوانین الهی) 343
- 1 5. عملکرد نظامی امنیتی 345
- 1 6. احیاگری و اصلاحات اجتماعی 348
- اشاره 350
- دو . کارویژه فرهنگی دینی 350
- اشاره 353
- 2 1. کارکرد اخلاقی تربیتی 353
- 2 1 1. ریشه کنی رذایل و ناراستی های اخلاقی: 355
- 2 1 2 . تربیت و تتمیم مکارم اخلاقی 358
- 2 2 . کارکرد دینی تبلیغی 361
- اشاره 361
- 2 2 1. ترویج و تبلیغ دین اسلام: 362
- 2 2 2. اقامه و احیای معارف و شعائر دینی: 364
- اشاره 367
- 2 3 1. رشد دانش و علوم بشری: 367
- 2 3. کارکرد علمی عقلی 367
- 2 3 2. کمال عقل و خرد بشری 369
- 2 3 3. پیشرفت اختراعات و ارتباطات 370
- اشاره 372
- سه. کارویژه اقتصادی عمرانی 372
- اخلاق و اقتصاد 374
- 3 1 1. بهره برداری از معادن و منابع زیرزمینی: 376
- 3 1. کارکرد تولیدی عمرانی: 376
- 3 1 2. کاشت زیاد محصولات کشاورزی: 377
- 3 1 3. عمران و آبادانی زمین: 379
- 3 2 1. رفاه اقتصادی و برخورداری از امکانات فراوان: 380
- 3 2. کارکرد رفاهی خدماتی: 380
- 3 2 2. بی نیاز کردن مردم: 381
- 3 2 3. رسیدگی به وضع بدهکاران و محرومان: 383
- 3 3 1. توزیع امکانات و تقسیم بیت المال 384
- 3 3. کارکرد توزیعی اصلاحی 384
- 3 3 2. رعایت قسط و مساوات (عدالت توزیعی): 386
- 3 3 3.حرکت به سوی اقتصاد سالم 387
- چکیده فصل: 388
- اشاره 390
- فصل سوم: پیامدها و بروندادها 390
- 1. ارتباط فرد با خدای متعال 391
- 4. ارتباط فرد با انسان های دیگر: 392
- 2. ارتباط فرد با خود 392
- 3. ارتباط فرد با طبیعت 392
- اشاره 393
- یک. تعادل و تکامل (پیامدهای سیاسی اجتماعی): 393
- 1 1. استقرار دولت حق و نابودی دولت های باطل: 393
یک. دولت اقتدارگرا و مبتنی بر قدرت فیزیکی
اشاره
یکی از فرض های قابل تصّور طبق برداشت ظاهری و نادرست از روایات درباره دولت مهدی، اقتدارگرایی و اتکای آن حضرت بر قدرت فیزیکی (زور) است.
بر این اساس، حضرت مهدی(عج) پس از پیروزی بر دولت های جائر، موفق به تشکیل دولتی فراگیر و اقتدارگرا می شود. ویژگی چنین دولتی، تکیه بر قدرت فیزیکی (القائم بالسیف)، ایجاد رعب و ترس در دیگران، سلطه فراگیر و کامل بر جهان و سرکوبی شدید مخالفان و ناراضیان است. آن حضرت با کمک نیروی نظامی، بر دشمنان خود پیروز خواهد شد و برای اینکه ظلم و فساد در جامعه حاکم نشود و صاحبان زر و زور و تزویر نتوانند قدرت را در دست بگیرند، باید همیشه با آنان در نزاع و درگیری بوده و آنها را سرکوب کرد. این فرض با توجّه به روایت های مختلف (در زمینه دولت مهدی) به دست می آید. برخی از این روایات، مورد بررسی و نقد قرار خواهد گرفت.
از طرفی یکی از ویژگی های مهم آن حضرت، قاطعیت و سازش ناپذیری دانسته شده است؛ یعنی:
«او در راه و کار خودش سازش ناپذیر است و در اجرای حدود و احکام الهی و مبارزه با ستمگران، قاطعیتی خدایی دارد. چشم پوشی و مسامحه ای در راه و روش او نیست. از هیچ مقام و قدرتی نمی رسد و بدون