پایان نامه کارشناسی ارشد رشته علوم سیاسی: مهدویت و آینده سیاست (دولت) از دیدگاه شیعه صفحه 22

دانسته اند.

ظهور و افول ایسم های آینده گرایانه در غرب، نشان از رواج نوعی غیب گویی است که در بیشتر موارد، اساساً بر پایه ای مستحکم استوار نیست و در بسیاری از رگه های آن، نوعی «بحران» و «اضطراب» از آینده، دیده می شود.(1)

اما سنّت الهی و اراده انسان، در مکتب آینده پژوهانه دینی، شکل دهنده مستحکم ترین نوع آینده پژوهی است که در آن نه تنها اضطراب و بحران راهی ندارد؛ بلکه نقطه سکینه و آرامش روحی و جانی انسان ها است. برای آنها «آینده روشنی» را ترسیم می کند که اراده الهی نیز بدان تعلّق گرفته است. در اینجا زندگی بشری، به تکامل و تعالی می رسد و تخلّفی از بشارت الهی صورت نمی گیرد: «و نرید ان نمنّ علی الّذین استضعفوا فی الأرض و نجعلهم ائمه و نجعلهم الوارثین» و راهی برای آینده آغاز می شود که اکنون را نیز می سازد.

این در حالی است که افکار آینده پژوهی سکولاریستی، مالامال از اضطراب، پوچی، ابهام و نادانی است. به گفته نیچه «مدت زمانی است که کل فرهنگ اروپایی ما به سوی فاجعه ای پیش می تازد، با شتابی افزون شونده؛ از دهه ای به دهه دیگر بی قرار. پرخاشگر... همچون رودخانه ای که می خواهد به آخر برسد که دیگر باز نمی تاباند... می ترسد که باز بتاباند».(2)

ویژگی های یک آینده پژوه

برای آنکه به آینده پژوهی موفق تبدیل شد، شرایط و ویژگی های چندی نیاز هست؛ از جمله:

1. گسترده ترین شناخت ممکن از تاریخ و اوضاع و احوال کنونی فرهنگ ها و تمدن ها؛ شناخت عمیق بیش از یک فرهنگ و در نتیجه، تسلّط بر بیش از یک زبان؛

2. شناخت گسترده نسبت به ابعاد مختلف علوم اجتماعی؛