پایان نامه کارشناسی ارشد رشته علوم سیاسی: مهدویت و آینده سیاست (دولت) از دیدگاه شیعه صفحه 305

حقّ متمایل اند و هفت نفر از اصحاب کهف اند و مابقی یوشع وصی موسی و مؤمن آل فرعون و سلمان فارسی و ابودجانه انصاری و مالک اشتر می باشند. آنان یاوران حضرت مهدی و حاکمان [روی زمین [هستند».(1)

3 3. نهاد امارت و ولایت

اشاره

یکی از عناصر ساختاری حکومت جهانی حضرت مهدی(عج)، نهاد «امارت و ولایت» است. این نهاد، مهم ترین و اساسی ترین رکن حکومتی دولت اخلاقی آن حضرت است. آنان حاکمان و فرمانروایان سراسر زمین و کارگزاران نظام جدید جهانی هستند که از سوی امام زمان علیه السلام به این مقام مهم نصب شده و مدیریت و اداره جهان را در دست دارند.

این نهاد در دولت علوی وجود داشت و دارای جایگاه و اهمیّت والایی بود و علّت آن گستردگی و بزرگی قلمرو خلافت اسلامی در آن عصر بود که شامل کشورها و سرزمین های زیادی از مصر تا ایران و شام می شد. در عرف مسلمانان، امیر (والی) کسی است که خلیفه او را در شهر یا منطقه ای از بلاد اسلامی، به ایالت و حکومت نصب کند.

پدیده فتوحات (پس از عصر رسول اکرم صلی الله علیه و آله)، دولت اسلامی را گسترش داد و ممالک غیرعربی بسیاری در قلمرو دارالإسلام قرار گرفت و مدیریت سیاسی دولت اسلامی، سیاست تازه ای برای اداره ولایات مختلف (حداقل چهار منطقه و ده ها ولایت) اتخاذ کرد. در این زمان خلیفه، حاکمی را با حکم «عامل» و فرماندار برای آنجا منصوب می کرد و گاهی او را در جایگاه «والی» مسؤولیت می داد. تفاوت، آن دو در این بود که «فرماندار»، عامل حکومت بود و هیچ گونه استقلالی نداشت؛ ولی والی در دوره زمامداری خود همچون خلیفه در مرکز دارای اختیاراتی گسترده و نوعی استقلال در اداره منطقه خود بود . سیاست داخلی و خارجی مستقلی داشت و تمام ارکان قضایی، اجرایی، اداری و لشکری حکومت آن منطقه را خود «والی» مشخّص می کرد.