معاد و آثار اعتقاد به آن صفحه 167

1- [1] . شرح الاصول الخمسه، ص622.

2- [2] . بحارالانوار، ج68، ص197.

3- [3] . التبیان، ج3، ص183، تفسیر سوره نساه، آیه ی 31.

علّامه ی مجلسی رحمه الله درباره «تکفیر» می فرمایند:

«نظر حق، آن است که عقاب کفر به وسیله ی ایمانی که تا آخر عمر ادامه پیدا کند، ساقط می شود. اخبار فراوانی بیانگر این است که ثواب بسیاری از طاعات، باعث تکفیر تعداد زیادی از سیئات می گردد. روایات در این زمینه متواتر است و برخی از آیات نیز بیان می کند که حسنات، سیئات را از بین می برد».(1)

در تفسیر نمونه بعد از آنکه نظر علّامه ی مجلسی حق دانسته شده، آمده است:

«طاعات بسیاری نیز موجب سقوط کثیری از بدی ها می شوند، اخبار در این زمینه متواتر است. باید توجه داشت که آیه ی 114 سوره ی هود نیز بر این مطلب دلالت دارد؛ زیرا در آن جا پس از دستور به نماز، اشاره به یک قانون کلّی درباره ی همه ی گناهان نیست و تنها اختصاص به بعضی از آنها دارد و به این ترتیب می توان میان همه ی آیات و روایات جمع نمود».(2)

عوامل تکفیر

اشاره

درباره ی «تکفیر» آیات و روایات فراوانی وجود دارد که در این آیات و روایات، امور مختلفی به عنوان عامل و سبب تکفیر، مطرح شده است که عبارتند از:

1- اسلام و ایمان

)وَ لَو اَنَّ اَهَل الکتابِ امَنُوا وَ اتَّقُوا لَکَفَّرنا عَنهُم سَیئاتِهم...((3)