معاد و آثار اعتقاد به آن صفحه 82

1- [1] . تفسیر کبیر، ج 12، ص 200.

2- [2] . سوره ی حدید، آیه ی 20.

3- [3] . پرتوی از قرآن، ج 3، ص 47.

علّامه طباطبایی رحمه الله نیز در تفسیر این آیه ی می فرماید:

«زندگی دنیا عرضی است زائل، و سرابی است باطل که از یکی از خصال پنجگانه ی زیر خالی نیست: یا لعب و بازی است؛ یا لهو و سرگرم کننده، یا زینت است، یا تفاخر است، و یا تکاثر، و همه ی این ها موهوماتی است که نفس آدمی بدان و یا به بعضی از آنها علاقه می بندد، اموری خیالی و زائل است که برای انسان باقی نمی ماند، و هیچ یک از آنها برای انسان کمالی نفسانی و خیری حقیقی جلب نمی کند».(1)

همین تعبیر «لهو و لعب» در آیات دیگری نیز آمده است. و گاهی با اندکی تغییر در لفظ یا عبارت، مانند آیات: سوره ی عنکبوت/ 64، انعام/ 32، محمّد/ 36 و ...

دنیا متاع غرور است

«هر آنچه بر وجهی از آن بهره برده شود، متاع و متعه است، أقرب الموارد، هم از کلیات ابوالبقا ء نقل می کند که، متاع و متعه، چیزی است که از آن «انتفاع قلیل و غیر باقی» برده شود».(2)

راغب در مفردات می گوید:

«فالغرور، کل ما یغرّ الانسان، من مالٍ و جاهٍ و شهوهٍ و شیطان؛ یعنی غرور هر آن چیزی است که انسان را می فریبد، مثل مال و شهرت و آوازه، شهوت و شیطان».(3)