پیمان پایدار ویژه نامه عقد اخوت؛ سنت دیرپای اسلام صفحه 4

فصل اول: برادری در قرآن

اشاره

واژه «اخ» و مشتقات آن نود و شش بار در قرآن به کار رفته است. در برخی موارد، به معنای لغوی یعنی برادری نَسَبی است؛ مانند:

«اگر میت برادر داشته باشد، مادرش یک ششم ارث می برد». (نساء: 11)

«هوای نفس، او (قابیل) را بر کشتن برادرش ترغیب کرد». (مائده: 30)

«آن گاه موسی و برادرش هارون را به سوی فرعون فرستادیم». (مؤمنون: 45)

«یوسف علیه السلام گفت: برادر پدری خودتان را به نزد من بیاورید». (یوسف: 59)

در برخی دیگر از آیات، اخ به معنای استعاری به کار رفته است. این گروه از آیات را می توان به چهار دسته تقسیم کرد:

دسته اول: آیاتی که در آنها، اخ به معنای شخصی از اهل قوم یا شهر یا روستاست؛ مانند:

«به سوی قوم عاد، برادرشان هود را فرستادیم». (اعراف: 65)

«به سوی اهل مدین، برادر آنها شعیب را فرستادیم». (اعراف: 85)

دسته دوم: این آیات، کسانی را که در شرک، کفر، نفاق و معصیت اشتراک دارند، برادر یکدیگر خوانده است:

«آنها را برادرانشان به گم راهی می کشانند». (اعراف: 202)

این آیه درباره مشرکان است و منظور از برادران ایشان، شیطان های جنی اند که سبب گم راهی آنها می شوند.

«إِنَّ الْمُبَذِّرینَ کانُوا إِخْوانَ الشَّیاطینِ؛ اسراف کاران برادران شیطان ها هستند». (اسراء: