پیمان پایدار ویژه نامه عقد اخوت؛ سنت دیرپای اسلام صفحه 42

مساوی اند».(1)

این نوع نگرش اسلام به انسان ها و نمود عملی آن در زندگی پیامبر صلی الله علیه و آله و امامان علیهم السلام و به طور کلی در میان مؤمنان، از عوامل مهم جذب دل ها به اسلام بوده است. به گفته جواهر لعل نهرو: «مسئله برادری و مساواتی که مسلمانان بدان ایمان دارند و بر اساس آن زندگی می کنند، روی افکار هندوها تأثیر عمیقی گذاشته است، به ویژه طبقات محرومی که مناسبات اجتماعی هند، آنان را از مساوات و برخورداری از حقوق انسانی محروم ساخته است».(2)

پیامبر خاتم صلی الله علیه و آله با اعلام اصل مساوات، دیدگاه طبقاتی و مناسبات ستمگرانه برخاسته از آن را باطل کرد و انسان ها را در کنار هم و در یک صف متحد قرار داد و فرمود: «اِسْتَوُوا وَ لاتَختَلِفوا فَتَخْتَلِفَ قُلوبُکُم؛ با یکدیگر مساوی باشید و بین خود فرق نگذارید تا دل هایتان مختلف نشود.»(3) اگر یک رنگی و برابری از میان رود، دل ها پراکنده می شود و در نتیجه، از یاری یکدیگر باز می مانند. تلاش پیامبر صلی الله علیه و آله این بود که مردم را با این حقیقت آشنا کند و نگرش طبقاتی را با آن سابقه طولانی که در جان مردم رسوخ کرده بود از دل ها بزداید.

خاستگاه مساوات در اسلام

خداوند در قرآن کریم فرموده است:

یا أَیُّهَا النّاسُ اتَّقُوا رَبَّکُمُ الَّذی خَلَقَکُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَهٍ وَ خَلَقَ مِنْها زَوْجَها وَ بَثَّ مِنْهُما رِجالاً کَثیرًا وَ نِساءً. (نساء: 1)

1- 1. تحف العقول، ص 274.
2- 2. باقر شریف القرشی، النظام السیاسی فی الاسلام، ص 202.
3- 3. صحیح مسلم، ج 4، ص 154.