تناسب آیات صفحه 141

ص: 150

کتابی گزیده ای دارد و گزیده قرآن کریم همان حروف تهجی است «1».

نظریّه مورد قبول ما

رأی و نظر ما همان است که این حروف رمزها و اشاره هایی بین خداوند متعال و رسول خاتم- صلی اللّه علیه و آله- بوده و کسی جز امینان وحی الهی، به ساحت قدس این اسرار، دست نخواهد یافت. وگرنه اگر آگاهی از مکنون حقایق اینها بر غیر معصومین و امینان وحی- علیهم السلام- امکان داشت، از ابتدا نیازی به قرار دادن رمز نمی بود. بلی بعید نیست که این حروف حکمتها و مطالب خارق العاده و فواید شگفت انگیزی را در بر گرفته باشد که بر عظمت و بزرگی آغاز سوره ها بیفزاید. بویژه با این نظم و نسق، تناسب و ترتیبی که انواع فنون بدیعه و عجایب کلامی را در بر دارد.

چه بسا همان مطلبی که آقای «زمخشری» بدان اشاره نمود و در سخن «زرکشی» نیز آمده بود و قریحه و ذوق پاک مرحوم استاد علامه طباطبائی نیز آن را در سطوری پیش محتمل دانست و ... نمونه هایی از

همان احکام و فواید احتمالی باشد که در کنار اسرار و عجایب و شگفتیهای حروف مقطعه، به ودیعه نهاده شده است.

مسئله ای که شما را در جریان یک جنبه بسیار بزرگ و قابل ملاحظه ای از اعجاز قرآن قرار می دهد این است که: هر چه متفکران و محققان بزرگ اسلامی در آیات کریم آن به تأمل نشسته و ارباب تفکر، در طول سالهای طولانی و نسلی پس از نسلی دیگر، در آن تدبر نمایند، روز بروز بعد اعجازی آن شکوفاتر گشته و روشن تر (1) «لکل کتاب صفوه و صفوه هذا الکتاب حروف التهجی» تفسیر المیزان، ج 18، ص 6 سوره مبارکه شوری.