تناسب آیات صفحه 85

ص: 91

سپس «بدر الدین زرکشی» می گوید: بهترین و بالاترین و برترین آنها همان متوازی است «1».

1- متوازی:

«متوازی» آن است که: «2» فاصله و یا بیشتر از یک کلام در وزن و در حروف سجع، با هم توافق داشته باشند؛ مانند قول خداوند تبارک و تعالی: فِیها سُرُرٌ مَرْفُوعَهٌ و وَ أَکْوابٌ مَوْضُوعَهٌ «2».

و مانند قول خدای متعال: وَ التَّوْراهَ وَ الْإِنْجِیلَ وَ رَسُولًا إِلی بَنِی إِسْرائِیلَ «3».

2- مطرّف:

«مطرّف» آن است که: فقط تنها فواصل در حروف سجع با هم موافق و مماثل باشند نه در وزن؛ مانند قول خداوند متعال: ما لَکُمْ لا تَرْجُونَ لِلَّهِ وَقاراً* وَ قَدْ خَلَقَکُمْ أَطْواراً «4».

3- متوازن:

«متوازن» آن است که: فقط در وزن، فواصل با هم موافق و مماثل باشند، نه در حروف سجع؛ مانند قول خدای منّان: وَ نَمارِقُ مَصْفُوفَهٌ وَ زَرابِیُّ مَبْثُوثَهٌ «5».

- وَ آتَیْناهُمَا الْکِتابَ الْمُسْتَبِینَ* وَ هَدَیْناهُمَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِیمَ «6». (1) البرهان فی علوم القرآن، تألیف بدر الدین زرکشی، ج 1، ص 75.

(3) آل عمران: 48- 49.

(4) نوح: 13.

(5) غاشیه: 16. و مانند: یَوْمَ یَکُونُ النَّاسُ کَالْفَراشِ الْمَبْثُوثِ* وَ تَکُونُ الْجِبالُ کَالْعِهْنِ الْمَنْفُوشِ.

(6) صافات: 118.